نظر کارشناس رسمی دادگستری بررسی اسناد و مدارک در خصوص شیوه تطبیق رونوشت با اصل سند

رونوشت در واقع کپی و بازنویسی اصل سند است. برخی هنوز رونوشت را با مفاهیمی چون سواد و صورت نیز می‌شناسند. رونوشت معمولاً به درخواست صاحب سند یا وکیل قانونی او آماده می‌شود. در خصوص رونوشت مسائل و ابهامات زیادی وجود دارد. شیوه تهیه رونوشت، دریافت رونوشت، اعتبار قانونی و هزینه های آن عمده مسائلی هستند که مطرح می شود.
 در این یادداشت به کمک کارشناس رسمی دادگستری بررسی اسناد و مدارک علاوه بر مطالب فوق به هزینه رونوشت، انواع اسناد قابل رونوشت، اعتبار کپی در محاکم قضائی، نحوه برابر اصل کردن کپی و همچنین رونوشت های جعلی خواهیم پرداخت.
رونوشت معمولا از اسناد رسمی تهیه می‌شود که  به ثبت رسیده باشند. البته از اسنادی که به ثبت نرسیده باشند هم رونوشت تهیه می شود اما این رونوشت‌ها اعتبار رسمی ندارد. بنابراین رونوشت را می‌توانیم به عادی و رسمی نیز دسته بندی کنیم. در بسیاری از موارد اختلافاتی در خصوص رونوشت سند پیش می‌آید و ممکن است فردی مدعی شود که رونوشت سند ارائه شده به دادگاه جعلی است دادگاه دستور ر بررسی و تطبیق رونوشت با اصل سند را صادر می‌کند. کارشناس دادگستری بررسی اسناد و مدارک رونوشت را با اصل سند ثبت شده در دفاتر اسناد رسمی مطابقت می‌دهد و نتیجه‌های بررسی خود را به دادگاه اعلام می‌کند. معمولا یکی از مشکلاتی که افراد در این موارد دارند در دسترس نبودن اسناد است. اگر در دسترس نبودن به معنای مفقود شدن سند نباشد دادگاه می تواند به موجب قانون به اصل سند در هر مکانی که باشد دسترسی پیدا کند.
در حال حاضر رونوشت از اسناد رسمی با کپی و تصویربرداری نیز ممکن است. رونوشت تنها از آن روی که از سند اصلی کپی شده باشد دارای اعتبار است و این‌که دست‌نویس، چاپی و الکترونیکی باشد چندان اهمیتی ندارد.
اما چه کسانی می‌توانند از اسناد رونوشت تهیه کنند؟ علاوه بر صاحبان اسناد، مراجع قضایی و افرادی که اسناد خود را به امانت گذاشته اند و افرادی که درخواست صدور اجرائیه حکمی را دارند می‌توانند درخواست کپی و رونوشت از اسناد کنند.
بسیاری با پرسش هایی در خصوص اعتبار رونوشت ها مواجه‌اند. رونوشت به این دلیل که از روی سند اصلی تهیه شده است دارای اعتبار قانونی است. رونوشت از اسناد عادی نیز در صورت در دسترس بودن سند و قابلیت‌ تطبیق دارای اعتبار است. اما همانطور که گفتیم به منزله سند رسمی به حساب نمی آید و ممکن است مورد تردید یا انکار قرار بگیرد. کارشناس رسمی بررسی اسناد و مدارک می تواند در خصوص اعتبار انواع رونوشت‌ها اظهار نظر کند.
 بنابراین در اسناد رسمی با توجه به این که ثبت شده‌اند و اصل سند نیز در دسترس است دارای اعتبار است. اما اگر اصل سند در دسترس نباشد اثبات کپی در این صورت کار بسیار سختی خواهد بود. هزینه تهیه رونوشت از اسناد چه سند ازدواج و چه سایر اسناد از دفتر ثبت در ازای هر برگ بیست هزار تومان است و این هزینه برای تصدیق گواهی رونوشت بین هزار تا پنج تومان در ازای هر برگ متفاوت است.
به طور کلی رونوشت از اسناد عادی و غیرعادی تنظیم می‌شوند و در صورت امکان تطبیق با اصل سند دارای اعتبار قانونی هستند. صاحبان سند و مراجع قضایی می توانند درخواست رونوشت یا کپی مصدق از اسناد را داشته باشند. با توجه به احتمال در دسترس نبودن اسناد تهیه رونوشت اهمیت زیادی دارد برای مثال  به هر دلیلی در امانت باشد و احتمال دسترسی به اصل آن برای افراد وجود نداشته باشد معمولا رونوشت آن ها تهیه می شود.
 در صورتی که رونوشت نیاز به تطبیق داشته باشد با حکم قضایی، کارشناس بررسی اسناد و مدارک به اصل سند دسترسی پیدا می کنند و کار تطبیق را انجام می‌دهند. در صورتی که رونوشت از متن اصلی تهیه نشده باشد و سند عادی نیز در دسترس نباشد به دلیل عدم امکان استعلام سند باید به اظهار شهود و راه‌های دیگری برای اصالت رونوشت رجوع کرد.