تمبرها در عصر اطلاعات و فضای مجازی دیگر کاربرد چندانی ندارند اما این کاهش کاربرد دلیلی برای کاهش ارزش آن‌ها نشده است. و حتی زمینه‌ای را ایجاد کرده است که قیمت‌های چندین میلیون دلاری برای کلکسیون‌های تمبر در نظر گرفته شود. با توجه به ارزش این تمبرها در معاملات و این که گاها افرادی حتی برای جمع آوری آن به سایر کشور‌ها هم مراجعه می‌کنند در این یاداشت به بررسی نحوه تعیین قیمت آن پرداخته‌ایم.
برای تعیین قیمت تمبر توسط کارشناس رسمی دادگستری رشته تمبر باید دانست که تمبر ها به دو دسته پستی و غیرپستی تقسیم می شوند. هر ساله در پایان هر سال کتابی منتشر می شود که راهنمای قیمت های هر تمبر است. این کتاب که 40 سال است هر ساله منتشر می شود تنها مرجع رسمی تعیین قیمت در ایران است. اما تمبرهای قدیمی و کلکسیونی که ارزش بسیار زیادی دارند با توجه به شاخص‌های فنی ارزیابی می‌شوند. تعیین اصالت تمبر یکی از این شاخص‌هاست. برای مثال فرض کنید که تمبر متعلق به دوران قاجار است اما توسط افرادی کپی گردیده و توزیع می‌شود. این تمبرها جعلی هستند چرا که معمولا به وسیله طراحی ساخته شده‌اند و ارزش چندانی ندارند. این موارد توسط کارشناس رسمی دادگستری طراحی و گرافیک بررسی می شود.
کارشناس در بررسی های خود انواع تمبرها را باید شناسایی و بررسی کند. تمبرهای در دسته های زیر تقسیم می شود: تمبر زمینی، تمبر موقتی، تمبر یادگاری، تمبر مجازی، تمبر روزنامه، تمبر سفارشی، تمبر تلگراف، تمبر امانت، تمبر نمونه. باید دقت کرد بررسی های انواع تمبرها توسط کارشناس رسمی دادگستری رشته تمبر در تعیین قیمت آنان تاثیر دارد. زیرا تمبرهای نمونه و اشتغالی و موقت با دلیل خاص بودن و کم پیدا بودن از ارزش قیمتی بیشتری برخورار هستند. تمبر های بی دندانه چون بسیار قدیمی هستنر نیز بر قیمت آنان تاثیرگذار است.
در تعیین قیمت تمبر طرح و پس زمینه آنان تاثیر زیادی دارد. بر اساس این پس زمینه ها میتوان ثابت کرد که تمبر اصل است یا تقلبی. درست است که راه های زیادی وجود دارد برای تایید اثبات یک تمبر اما موثق‌ترین آن بر اساس نقش های، نقش بسته در پس زمینه تمبر است. تمبرهایی که یک طرف آنان نقش دارد از قیمت کمتری برخوردار هستند. اما تمبرهایی که پشت و رو آنان دارای طرح است از ان جهت که کمیاب هستند در تعیین قیمت تمبر نقش موثری دارند.
یک سری تمبر وجود دارد که از ابتدا برای جمع‌آوری در کلکسیون ها چاپ می شوند. این تمبرها دارای ویژگی های خاصی است که همین مسئله بر افزایش قیمت آنان کمک میکند.
در برآورو قیمت تمبر باید به رنگ‌بندی‌های انان توجه کرد. در گذشته رنگ بندی تمبرها ارزش زیادی داشت. یعنی چاپ هایی خاص با رنگی خاص انجام میشد که نشانه افزایش اعتبار آن تمبرها است. این تمبرها معمولا از زمانی مشخص دیگر مورد استفاده قرار نمیگرفتند و فقط نگهداری می شدند. این روش نگه داری خاص برای این تمبرها بر اهمیت آنان می افزود و در براورد قیمت تمبر نقش چشم گیری داشتند. برخی تمبرهایی که مورد استفاده قرار میگیرند ارزش داخلی یا خارجی دارند. یعنی برخی فقط برای امور پستی داخل کشور مورد استفاد قرار میگردند و برخی دیگر برای مرسوله های پستی خارج از کشور. برخی از این تمبر ها در منطقه کوچک‌تر و برای ارسال های استانی و گاهی محلی مورد استفاده قرار میگیرند. روشن است تمبر هایی که برای منطقه جغرافیایی بیشتری مناسب هستند از ارزش و در نهایت قیمت بیشتری برخوردار هستند و تمبرهایی با محدود جغراقیایی محدودتر برای از قیمت کمتری برخوردار هستند.
برای ارزیابی قیمت تمبر باید دقت کرد که برخی تمبر ها در مراسماتی خاص مورد استفاد قرار میگیرند. در چنین حالتی در زمان های منتهی به این مراسمات قیمت این تمبرها نوسانی بوده و افزایش پیدا میکند. باید دقت کرد که بعد از شناسایی هر تمبر، تشخیص انواع و کاربرد هر تمبر در زمان و مراسمی خاص، استفاده در محدوده بزرگ و یا کوچک، جمع‌اوری در کلکسیون های و انواع تمبرهای قدیم و جدید و اینکه در چه تاریخی و در چه محدوده جغرفیایی تولید شده اند و از چه طرح پس زمنیه‌ای استفاده شده است همگی در ارزیابی قیمت تمبر موثر است.
با توجه به انواع مختلف و گستردگی استفاده از آنان پیشنهاد میکنیم جهت ارزیابی قیمت کلکسیون‌های با ارزش تمبر خود، برای اطلاع دقیق تر و شناخت کامل تر از کارشناس رسمی دادگستری تمبر استفاده کنید.
