بررسی انواع سموم دفع آفات نباتی و بیماری های گیاهی از نظر کارشناس رسمی دادگستری گیاه پزشکی

سموم مورد استفاده در بخش کشاورزی بسیار متنوع هستند. در یک دسته بندی کلی حداقل سه نوع سم قابل شناسایی است. سموم دفع آفات و حشرات 2- سموم دفع آفات نباتی 3- سموم و کود های تقویت کننده گیاهان. از آنجا که کشاورزان برخی از کود های مایع و تقویتی را جهت بر طرف کردن برخی بیماری ها استفاده می کنند آنها را در دسته سموم جای می دهیم. کارشناس رسمی دادگستری گیاه پزشکی به بررسی رابطه این سموم و بیماری های گیاهی در بخش کشاورزی می پردازد.
امروزه استفاده از همه این سموم و کود های شیمیایی به یک امر ضروری تبدیل شده است و نمی توان گفت استفاده کدام شایع تر است. برای مثال در کشت گوجه فرنگی به صورت معمولی و در فضای بازهر 4 روز یکبار از سموم دفع حشرات استفاده می شود و حداقل  دو مرتبه از سموم دفع آفات نباتی در طول کشت و بسته یه میزان حاصلخیزی خاک هر 14 روز یکبار از سموم و کوهای تقویتی استفاده می کنند.
یکی از مهم ترین بیماری های گیاهی که امروزه در صیفی جات بیشتر دیده می شود بیماری لکه موجی است. لکه موجی یک بیماری قارچی در گیاهان است که سبب سفید شدن برگ ها و نهایتا خشک شدن بخش زیادی از بوته می شود. سموم بسیاری برای رفع و پیشگیری از این بیماری وجود دارد که با توجه به بیماری در دسته قارچ کش ها قرار می گیرند. برای رفع این بیماری از کلروتالونیل و مانکوزب  استفاده می شود. لکه موجی یکی از بیماری هایی است که بیشترین خسارت را به مزارع وارد می کند و حتی گاها در باغات نیز مشاهده شده است.
 اما در خصوص مبارزه با حشرات، جالب است بدانید سابقه مبارزه با آفات و حشرات به سه هزار سال پیش بر می گردد. بسته به نوع حشرات، آفات نباتی و مشکلات تغذیه ای سموم خاصی برای گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا توصیه می شود استفاده از این سموم بدون تجویز کارشناس رسمی گیاه پزشکی انجام نشود اما این امر در کشور ما چندان جدی گفته نمی شود.
استفاده نادرست از سموم دفع آفات و حشرات یک خسارت بسیار جدی در پی دارد و آن هم مقاومت حشرات در برابر سموم است. یعنی در صورتی که بیش از اندازه مجاز از یک سم برای از بین بردن حشرا استفاده شود آن ها به مرور زمان در مقابل آن مقاومت می کنند و باعث می شود کشاورزان هزینه ای جدیدی برای مبارزه با آفات بپردازند.

گاهی ممکن است کشاورزان از یک سم استفاده کنند و هیچ نتیجه ای در بر نداشته باشد و حتی کشت و محصولاتشان دچار خسارت شود و اقدام به شکایت از فروشنده سموم کشاورزی کنند. در این مواقع کارشناس دادگستری گیاه پزشکی به بررسی نوع سم، نوع آفات و مسائل دیگری که در حوزه تخصص اش می پردازد تا رابطه میان سم و خسارت را بررسی نماید.
مقاومت مذکور در آفا نباتی هم دیده می شود.گاها کشاورزان مدعی می شوند که سموم از کیفیت لازم برخوردار نیستند. جدای از تایید و تکذیب ادعای آنان باید مقاومت آفات نباتی در مقابل سموم را نیز در نظر گرفت تا بتوان قضاوت درستی در خصوص کیفیت انواع سموم کرد.
 دسته دیگر سموم کود ها تقویت کننده های گیاهان کشاورزی هستند. تقویت کننده ها در کنار قارچ کش ها از گران قیمت ترین سموم مورد استفاده در کشاورزی به حساب می آیند که امروزه در باغات نیز توسط باغداران مورد استفاده قرار می گیرند. مثلا کود های مایع فسفر جهت رفع سرخی رنگ برگ گیاهان مورد استفاده است. بنابراین چندان اشکالی ندارد که از تقویت کننده ها نیز در دسته بندی سموم بحث کنیم.
بنابراین سموم کشاورزی یک حوزه بسیار وسیع دارند و به انواع مختلفی نیز تقسیم می شوند. بررسی و شناخت این سموم با توجه به وجود بیماری های گیاهی متنوع و خطرناک امروزه به یک بحث جدی در کشاورزی تبدیل شده است که با مطالعه در زمینه های مذکور و جدی گرفتن توصیه های کارشناس گیاه پزشکی می توان از میزان خسارت بر این بخش کاست.