کارشناس رسمی دادگستری تاسیسات ساختمانی و رسیدگی به تخلفات صورت گرفته از جانب کارفرما و پیمان کار در اخذ هزینه مازاد و به کار گیری تاسیسات بی‌کیفیت

اختلاف بر سر قیمت تاسیسات ساختمانی همچون سیستم های برقی و سیستم های گرمایشی سرمایشی و همچنین کیفیت تاسیسات ساختمانی به کار رفته در ساختمان های تازه تاسیس همواره محل اختلاف و گاها درگیری بین کارفرما و پیمان کار پروژه های عمرانی بوده است. در این یادداشت سعی داریم به بررسی اختلافاتی که ممکن است در این زمینه بین کارفرما و پیمان کار به وجود بیاید بپردازیم و همچنین خسارات وارده به مشتری به سبب بروز تخلف از ناحیه کارفرما و یا پیمان کار و نحوه اخذ خسارت از آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. همچنین به بررسی نقش کارشناس رسمی دادگستری تاسیسات ساختمان در تعیین کیفیت و قیمت تاسیسات ساختمانی می‌پردازیم.

برای ساخت یک ساختمان مسکونی یا مجتمع تجاری قراردادی بین کارفرما و پیمان کار منعقد میشود که بخشی از این قرارداد مربوط به تاسیسات ساختمانی است که در ساختمان باید به کار برود. سیستم های گرمایشی و سرمایشی، تهویه مطبوع ، گاز، آب، برق، تخلیه فاضلاب، علائم هشدار دهنده، تماس تلفنی، ارتباط بین داخل و خارج ساختمان و حمل و نقل بین طبقات از جمله تاسیسات به کار رفته در اغلب ساختمان ها می‌باشند. در ابتدای پروژه قرارداد بین کارفرما و پیمان کار بسته می‌شود و طرفین بر روی قیمت مورد نظر خود با یکدیگر توافق میکنند. اما در موارد متعددی پس از شروع به کار بر سر قیمت بین کارفرما و پیمان کار اختلاف به وجود آمده است که دلایل آن می‌تواند افزایش ناگهانی قیمت ها،کمبود تجهیزات و تاسیسات ساختمانی مورد نیاز در بازار، توقف واردات نوع خاصی از تاسیسات به دلیل تحریم و …باشد. در این گونه مواقع کارشناس رسمی دادگستری یا با درخواست طرفین و یا شکایت کارفرما از پیمان کار به مسئله ورود کرده و با بررسی ادعای پیمان کار مبنی بر بالا بودن قیمت ها از آن چه که توافق شده با وضعیت بازار و همچنین بررسی فاکتور های خرید موجود در دست پیمان کار سعی در حل اختلاف و یا در صورت بروز تخلف ثبت گزارش و ارجاع آن به مسئولین مربوطه می‌کند.

 یکی از دغدغه های اصلی کارفرمایان و پیمان کاران پروژه های عمرانی همچون ساختمان سازی یا مجتمع های تجاری و یا مسکونی خرید تاسیسات ساختمانی با کیفیت و در عین حال با قیمت مناسب می باشد. در این میان گاها یکی از طرفین برای کسب سود بیشتر اقدام به خرید تاسیسات ساختمانی با کیفیت پایین و بالطبع قیمت نازل میکند که در بسیاری از موارد منجر به بروز حادثه یا سوانح مختلف پس از پایان این پروژه ها می‌شود که شکایت مالک ساختمان و یا ساکنین آن مجموعه را به همراه دارد. در چنین مواقعی کارشناس رسمی تاسیسات ساختمانی موظف است با حضور در محل حادثه و انجام بررسی های لازم مشخص کند که آیا تاسیسات ساختمانی به کار رفته در بخش های مختلف مجموعه تجاری یا مسکونی از کیفیت مطلوبی برخوردار بوده اند یا نه. در صورتی که با تشخیص کارشناس تاسیسات ساختمان پیمان کار و یا کارفرما در این مورد مقصر شناخته شوند مالک مجموعه و یا ساکنین آن می‌توانند نسبت به دریافت خسارت از پیمان کار و یا کارفرما اقدام کنند. همچنین در برخی موارد پیمان کار و یا کارفرما برای اخذ مبلغ بیشتر از مشتری اقدام به فاکتور سازی نموده و مبلغی بیش از مبلغ واقعی تاسیسات ساختمانی به کار رفته در پروژه را از مشتری طلب می‌کنند. برای مثال قیمت آب گرم کن گاز سوز با ظرفیت 190 لیتر  7583000 ریال می‌باشد(قیمت بر اساس فهرست بهای واحد پایه رشته تاسیسات مکانیکی سال 1397 می‎باشد) که طبیعتا دریافت مبلغی بیش تر از این میزان تخلف محسوب می‌شود. یا قیمت رادیاتور آلمینیومی به ارتفاع 350 میلی لیتر 267000 ریال می‌باشد که اخذ مبلغی بیش از این تخلف محسوب می‌شود. در چنین مواقعی مشتری می‌تواند با مراحعه به مراجع ذی صلاح مربوطه اقدام به شکایت علیه کارفرما و پیمان کار کند. در این مرحله کارشناس دادگستری تاسیسات ساختمان موظف است تا با بررسی فاکتور های خرید تاسیسات ساختمانی که از طرف کارفرما به مشتریان ارائه شده، به بررسی صحت و سقم آن ها بپردازد و با مقایسه قیمت های مندرج در فاکتور ها با قیمت های رسمی موجود در بازار در صورت بروز تخلف از جانب کارفرما و یا پیمان کار اقدام به ثبت گزارش تخلف و ارسال آن به مسئولین مربوطه کند. مسئول مربوطه با اتکا به گزارش کارشناس رسمی تاسیسات ساختمانی اقدام به صدور حکم میکند. همچنین در برخی موارد پایین بودن کیفیت تاسیسات ساختمانی همچون تاسیسات گرمایشی یا سرمایشی و یا تاسیسات الکتریکی و تاسیسات مربوط به آب و فاضلاب موجب بروز خسارت مالی به ساکنان ساختمان می‌شود. بدین صورت که پایین بودن کیفیت این تاسیسات موجب افزایش مصرف آن ها در فصول مختلف سال شده و به طبع آن ساکنان ساختمان باید مبالغ هنگفتی را صرف پرداخت قبض های آب و برق و گاز نمایند. در صورتی که این امر محرز شود که مصرف بالای آب و برق و گاز مجموعه به دلیل پایین بودن کیفیت تاسیسات ساختمانی به کار رفته در ساختمان می‌باشد و یا حتی به دلیل عدم دقت کافی در نصب آن هاست کارشناس رسمی دادگستری تاسیسات ساختمان تخلفات صورت گرفته را به مراجع ذی صلاح گزارش میدهد و ساکنان مجموعه و ساختمان مربوطه می‌توانند نسبت به اخذ خسارت خود از کارفرما و یا پیمان کار اقدام کنند.