ارزیابی میزان خسارت مواد منفجره توسط کارارزیابی میزان خسارت مواد منفجره توسط کارشناس رسمی دادگستری مواد منفجره و محترقهشناس رسمی دادگستری مواد منفجره و محترقه

مواد محترقه و منفجره به صورت رسمی و غیر رسمی مورد استفاده هستند. در بسیاری از صنایع به صورت رسمی از این مواد استفاده می‌شود و گاها نیز از این مواد برای آتشبازی و جشن و سرور استفاده می‌شود. نگهداری و استفاده از این مواد مستلزم رعایت نکات ایمنی است. متاسفانه بی توجهی به این نکات گاه فجایعی به بار می‌آورد. کارشناس رسمی دادگستری مواد محترقه و منفجره در صورت بروز چنین حوادثی به بررسی میزان خسارت رخ داده و همچنین تشخیص نوع مواد محترقه و منفجره مورد استفاده در حادثه می‌پردازد.
بسیاری از مواد منفجره در برابر آب، ضربه و حتی تغییر دما واکنش نشان می‌دهند. در صورتی که حین نگهداری و استفاده از آن‌ها توجه چندانی صورت نگیرد بلافاصله انفجار رخ می‌دهد. و یا در مقاطعی مانند چهارشنبه سوری عده‌ای با استفاده از فرمول‌هایی که در برخی سایت‌ها پیدا می‌کنند اقدام به ساخت انواع نارنجک‌های دستی، تی ان تی و غیره می‌کنند. بسیاری از این فرمول ها فقط به صورت تئوریک وجود دارند و عملی کردن این نکات مستلزم آزمایش‌های خاصی است برای مثال میزان رقیق و غلیظ کردن خاصی را می‌طلبد. بهرحال بسیاری از حوادث نیز ناشی از این نوع فعالیت‌ها هستند.
کارشناس دادگستری مواد محترقه و منفجره با حضور در محل حادثه میزان خسارت ناشی از این حوادث را ارزیابی می‌کند. برای مثال فرض کنید یک انبار مواد محترقه دچار انفجار شود. برای ارزیابی خسارت وارده باید ابتدا ابعاد انفجار مشخص شود. برخی از انفجار‌ها ممکن است باعث ریزش کامل یک ساختمان، آتش سوزی و حتی خسارت به همسایه‌ها و دیگران شود. کارشناس رسمی مواد محترقه و منفجره در گزارش خود میزان تخریب و نوع تخریب را مشخص می‌کند.
برای مثال در صورتی که در اثر پرتاب یک بمب دستی در منزل فردی بخشی از خانه و حیاط ایشان تخریب شده باشد، و فرد اقدام به شکایت کرده باشد کارشناس مذکور برای بررسی میزان خسارت مسئول می‌شود. خسارتی که به تاسیات وارد شده است اعم از شبکه برق، آب و گاز و منزل تا خساراتی جانبی مانند تخریب حیات، خودرو و یا خسارت‌های جانی و مالی ارزیابی می‌شود.
در بسیار از موارد آسیب‌های شدیدی به افراد وارد می‌شود. سوختگی‌های وحشتناک و یا از دست دادن بعضی از اعضای بدن به صورت معمول در این حوادث رخ می‌دهد. کارشناس با بررسی حادثه و حتی بازسازی آن میزان تقصیر افراد و متهمین را مشخص می‌کند. برای مثال ممکن است فردی در حال ساخت اکلیل سرنج باشد و حادثه ای رخ دهد اما این موضوع متهمان دیگری پیدا کرد کارشناس با بررسی محل حادثه گزارشی جامع از آن چه روی داده است تهیه می‌کند.
در کنار این موراد کارشناس مواد محترقه و منفجره باید در خصوص نوع ماده منفجره نیز اظهار نظر کند. نوع ماده در صدور احکام نیز اهمیت دارد. کارشناس بسته به نوع انفجار ممکن است کار آسان یا سختی پیش رو داشته باشد. اما به طور کلی کارشناس با بررسی مواد بر جای مانده از انفجار، بو و شکل انفجار، قدرت انفجار نوع ماده را نیز تشخیص می‌دهد. مثلا از ذرات و باقی مانده مواد منفجره بر روی لباس و اشیاء اقدام به تعیین نوع انفجار و ماده محترقه یا منفجره می‌کنند.
معمولا کارشناسان در انفجار‌هایی که به صورت مشخص در خصوص مواد منفجره و محترقه صورت می‌گیرد و حتی انفجار هایی که ممکن است از این مواد استفاده نشده باشد نیز حضور پیدا می‌کند اما ارزیابی خسارت منوط به استفاده از مواد منفجره در حادثه است. در کارخانه‌هایی که تولید کننده این مواد هستند، انبار‌های نگهداری، تجاوز اشخاص، در جریان حمل و نقل و موراد دیگری معمولا انفجار‌ها رخ می‌دهند.