بررسی نحوه شکایت از حادثه کار از سوی کارشناس رسمی دادگستری حوادث ناشی از کار
در حین انجام دادن کار ممکن است گاهاً حوادثی برای انسان پیش بیاید که خوشبختانه قسمتی از صدماتی که ممکن است متوجه انسان شود قابل جبران هستند مانند جبران هزینه مالی مورد نیاز برای تامین هزینه های درمان حوادث ناشی از حادثه. طبق تعریفی که قوانین جمهوری اسلامی ایران برای حوادثی که در هنگام کار برای یک شخص ممکن است روی دهد اتفاقاتی که ممکن است در حین انجام دادن کار باعث لطمه خوردن به صورت جانی باشد و یا سلامت شخص مورد نظر را تهدید کند حادثه ناشی از کار نامیده می شود.
برای تعیین میزان خسارت می‌توان به کارشناس رسمی دادگستری کار و کارگری و یا کارشناس رسمی دادگستری حوادث ناشی از کار مراجعه نمود. اگر کمی دقیق تر بخواهیم بررسی کنیم طبق قوانینی که سازمان تامین اجتماعی ایران برای این دسته از حوادث مشخص کرده حوادث ناشی از کار بدین صورت تعریف می شود که اگر کسی انجام وظیفه در محل کار مانند کارگاه های ساختمانی، موسسات و یا حتی محوطه ها و امثال اینها در حین انجام وظیفه باشد و دچار حادثه گردند این حادثه در حین انجام وظیفه آن ها تلقی می گردد. در برخی موارد حتی اگر شخص در بیرون یک کارگاه و یا محل کار خود باشد به عنوان مثال برای انجام دادن ماموریتی که کارفرمای آن شخص به او محول کرده دچار حادثه گردد این شخص شامل اتفاقات ناشی از حادثه می گردد..
البته مواردی از قبیل ایمنی( مجموعه کارهایی که به منظور جلوگیری از صدماتی که باعث حوادث جسمانی و یا حتی بیماری ها می شوند و کارهایی برای جلوگیری از خسارت های مالی انجام می شود)، ضریب تکرار حادثه، ضریب شدت حادثه و… در این موارد مهم هستند.
اگر حادثه ای در محل کار پیش بیاید از دید قانون کار جمهوری اسلامی ایران مسئولیت آن با کارفرما ها و مدیران واحد مذکور هستند .در مرحله بعدی لازم است که داده های مربوط به حادثه به صورت کیفی و کمی دسته‌بندی نشده و با استفاده از آزمونهای لازم و تحلیل داده ها اطلاعات مورد نیاز تحلیل شوند.
در مرحله بعدی مراحل درخواست بررسی شخص حادثه دیده در حین انجام کار به صورت زیر است:
- ابتدائا باید با مراجعه به کارشناس اقدام به تهیه گزارشی مبنی بر وقوع حوادث ناشی از کار نمایند
- دوم میزان خسارت و یا قصور کارفرما در ایجاد امنیت برای کارکنان باید مشخص شود
- سوم با مراجعه به کارشناس رسمی دادگستری پزشکی می‌توان نسبت به تعیین خسارات بدنی و روحی
حال اگر شخصی در جایگاه کارفرما قرار گرفته بود در صورت به وجود آمدن حادثه در محل کار آن شخص موظف است از بدتر شدن شرایط جلوگیری کرده و اگر حادثه ای در محل کار به وجود آمد به سرعت به صورت کتبی به اداره کار و امور اجتماعی اعلام کند. در قانون تامین اجتماعی نیز شخص کارفرما موظف است که طی ۷۲ ساعت حادثه را به صندوق تأمین اجتماعی اعلام کرده و فرم ویژه حادثه را تکمیل نماید.
حال اگر شخصی در محل کار دچار حادثه گردید از چه امکانات درمانی می توانند بهره ببرند؟ اگر شخص در محیط کار صدمه ببیند و یا حتی دچار بیماری گردد خود آن شخص و خانواده ایشان می توانند از خدمات تامین اجتماعی استفاده کنند. طبق قانون ۵۴ بیمه تامین اجتماعی، این نهاد موظف است که تمامی خدمات درمانی بیمارستانی، سرپایی، انجام آزمایش های لازم و در اختیار دادن دارو برای درمان را در اختیار آنها قرار دهد.
در قسمت حوادث ناشی از کار علاوه بر بیمه تامین اجتماعی نوع دیگری از بیمه وجود دارد که به آن بیمه مسئولیت مدنی می گویند. به موجب این بیمه شخصی که در حادثه مقصر شناخته می شود و موظف به پرداخت زیاد می شود بیمه مسئولیت مدنی به جای ایشان تقبل هزینه می‌کند.به عنوان مثال اگر کارفرمایی پس از وقوع حادثه از طرف مراجع قانونی مقصر شناخته شود بیمه مسئولیت مدنی به جای آن شخص زیان های وارده را پرداخت می کند.
همچنین وظیفه ای که مسئول ایمنی کارگاه ها دارند به این شکل است که باید برای پیشگیری از وقوع حادثه و یا تکرار آن تلاش خود را بکند و تهیه گزارش از حادثه بر عهده شخص کارفرما و یا نماینده او می باشد که به صورت قانونی شخص کارفرما نماینده خود قرار داده.
در ادامه بررسی شکایت از حوادث ناشی از کار، شکایت و بررسی حادثه در همه مراحل مانند اداره کار و امور اجتماعی و یا مراجع قضایی هزینه ای ندارد و رایگان است. اما اگر پس از بررسی یکی از طرفین به نظر ضابطین و بازرسان اعتراض داشته باشد بررسی مجدد حادثه پس از تایید مرجع قضایی همراه با پرداخت هزینه کارشناسی است. یکی از مواردی که مورد بررسی قرار می گیرد سن شخص حادثه دیده است به این شکل که اگر شخصی در هنگام وقوع حادثه کمتر از ۱۵ سال تمام داشته باشد بیمه به او تعلق نمیگیرد زیرا طبق ماده قانون ۷۹ کار، به کار گرفتن افراد کمتر از ۱۵ سال ممنوع است .
گزارش بازرسان در بررسی حادثه به عنوان گزارش ضابط مرجع قضایی در نظر گرفته می شود. در قسمت هایی که حوادث موجب تلفات جانی، نقص عضو و آسیب دیدگی می شود بازرسان باید از پزشکی قانونی نظر بخواهند و در گزارش خود آن را مورد توجه قرار دهند. همچنین بازرسان می‌توانند در رابطه با بیماری های ناشی از کار به تنهایی نظر بدهند آنها باید در این زمینه نظر شورای پزشکی را خواهان شوند.در ادامه اگر بخواهیم بیماری ناشی از کار را بررسی کنیم به هر آسیب جسمی یا روحی که توسط کار انجام شده به آن شخص کس متوجه شود که نیازمند درمان است و یا حتی مواردی که موجب از کار افتادگی میشود بیماری ناشی از کار گفته می شود. به عنوان مثال اگر شخصی در یک کارخانه تولید مواد شیمیایی کار کند و این کارخانه دارای آلاینده های سرطان زا باشد شخص دچار بیماری ناشی از کار شده است.
