سالانه مقادیر زیادی اشیاء نفیسه در کشور‌های مختلف خرید و فروش می‌شود. در کشور ما نیز به دلیل فرهنگ غنی و همچنین ذوق هنری که در تولید اشیاء و تزئین آنها وجود داشته و دارد معاملات زیادی در این زمینه صورت میگیرد. این اشیاء نفیسه که شامل، کتاب‌ها، ظروف، وسایل نساجی و اسلحه‌های تزئینی و غیره می‌شود گاها با قیمت‌های قابل توجهی نیز خرید و فروش میشوند. حتی گاها مهاجران و مسافران از کشور‌های خارجی نیز اقدام به خرید و یا فروش اشیاء نفیسه میکنند. با توجه به این که تشخیص اصالت اشیاء نفیسه و همچنین تعیین قیمت آن کاری تخصصی است کارشناسان ما این خدمات را ارائه می‌دهند و در این یادداشت نیز گریزی به این بحث زده‌اند.
اشیاء نفیسه لزوما اشیاء تاریخی نیستند اما بخش قابل توجهی از آن را این اشیاء تشکیل می‌دهند. در تعیین قیمت اشیا نفیسه باید توجه داشت که این اشیا دارای بار اطلاعاتی بسیار زیادی هستند که برای مورخان، باستان شناسان یا علاقه مندان به اشیا نفیس بسیار مهم است. با استفاده از علم روز میتوان اطلاعات بسیار زیادی از تاریخ را از دل این اشیا نفیس درآورد. هر چه قدمت تاریخی یک اثر بیشتر باشد، اهمیت و در نهایت قیمت آن نیز بیشتر خواهد بود.
در براورد قیمت این اشیا باید دقت داشت که اگر متعلق به دوران قبل از صفویه باشد جزو آثار ملی تلقی شده و هیچ شخصی این حق را ندارد که آن را به طور شخصی نگهداری کند؛ زیرا طبق قانون، خرید و فروش اشیاء نفیسی که جزو آثار ملی محسوب میشوند ممنوع است.
قیمت اشیا نفیسه را میزان تقاضای آن تعیین میکند؛ درست مانند یک اقتصاد رقابتی. البته در برخی موارد براورد قیمت اشیا نفیسه توسط اشخاص صورت میگیرد. این اشخاص با بررسی این اشیا قیمت آنها را تعیین میکنند، سپس آن را تایپ کرده و منتشر میکنند. اما با توجه به آنکه اشیا نفیس و عتیقه دارای تنوع بسیار زیادی هستند کسی نمیتواند در همه زمینه ها آنقدر اطلاعات کافی داشته باشد که به طور قطع برای تمامی آنها قیمت گذاری دقیق داشته باشند. اکثر خبرگان در تعیین قیمت اشیا نفیسه از روش کربن 14 استفاده میکنند. اما برای تخمین قدمت این اشیا باید توجه کرد که این روش محدودیت هایی دارد که قیمت اشیا نفیسه را به طور کامل نمیتواند تخمین بزند.
معیار قیمت گذاری اشیا نفیسه به عواملی مانند جنس شی نفیس که میتواند از طلا، نقره یا مواد دیگری باشد که دارای ارزش زیادی هستند، مهارت و فنون و تکنیکی که سازنده در خلق این شی بکار برده است، زمان و تاریخی که این شی به آن تعلق دارد، نقشه، فرم و طرحی که در این اثر به کار رفته است، نماینده فرهنگ و سنت بودن، شناسنامه دار بودن اثر و در نهایت شی که چندین کاربرد داشته باشد دارای اهمیت و صد البته قیمت بیشتری هم خواهد بود.
هر چه این شی به توسعه دانش تاریخی و پاسخ دادن به معما های تاریخی کمک کند بر قیمت آن افزوده خواهد شد. البته همانطور که بالاتر هم ذکر شد بحث زیبایی شناسی نیز نقش تعیین کننده و موثری در براورد قیمت اشیا نفیس دارد. همچنین باید به این نکته توجه کرد که برخی اشیا نفیس فقط دارای ارزش تاریخی هستند، برخی نیز دارای ارزش هنری و دسته دیگر دارای ارزش فرهنگی هستند که میتواند نماینده تمدنی خاص باشد.
بنابراین به طور خلاصه باید به چند فاکتور پر اهمیت توجه داشت:
- این که آیا این اشیاء ارزش تاریخی دارند یا خیر؟
- این که از فلزات گرانیها در آن استفاده شده است یا خیر؟
- آیا سازنده آن فرد معروفی بوده
- از لحاظ هنری یک اثر خاص به حساب می‌آید
برای شناخت دقیق تر از تعیین قیمت اشیا نفیس و شناخت بهتر از معیار های این قیمت گذاری پیشنهاد میکنیم از کارشناسان تئاتر، سینما،هنرهای نمایشی استفاده کنید. بسیاری از افرادی که دارای موزه و یا محل‌هایی برای نگهداری اشیاء نفیسه هستند ممکن است برای ارزیابی و تعیین قیمت کلی آثار به کارشناس باستان شناسی و حفظ آثار باستانی نیاز داشته باشند. در صورت نیاز به کارشناس می‌توانید با شماره تلفن‌های موجود تماس حاصل نمائید.
