همه ادارات و مراکز دولتی و خصوصی، حتی در سطح وزارتخانه‌ها هر ساله با تعداد زیادی سند و امضاء سر و کار دارند. اسنادی که بخش بسیار مهمی از اطلاعات مربوط به گزارشات مالی و یا گزارشات کاری آن نهاد را تشکیل می‌دهند و گاها به واسطه این مدارک است که تصمیمات مختلف پیرامون موضوعات کلی و جزئی اخذ می‌شود. اما متاسفانه گاها استفاده از اسناد جعلی و یا امضاء‌های تقلبی و حتی دست‌خط‌هایی که متعلق به صاحب اثر نیست مشکلات حقوقی و سیستمی را ایجاد می‌نماید.
با توجه به این که گاها بروکراسی اداری و قضائی و همچنین هزینه‌هایی که برای پیگیری این موضوع می‌شود و اختلال‌هایی که در سیستم اداری ایجاد می‌کند بسیار زیاد هستند، اطلاع کافی و کامل در خصوص تشخیص اسناد و مدارک روش ساده، کمک شایانی به جلوگیری از بروز این مشکل می‌کند. به همین دلیل کارشناسان ما برای کمک به حل این مشکل در ادارات و وزراتخانه‌ها و حتی شرکت‌ها اقدام به برگزاری سمینار‌ها و جلسات آموزشی می‌نمایند و دوره‌های تشخیص اسناد را برگزار می‌کنند.
دوره‌های برگزار شده توسط گروه کارشناسان در زمینه‌های مختلفی انجام می‌شود و با توجه به نیاز اجمالی سازمان‌ها به کسب اطلاع از این موضوع روش‌های مختلفی نیز جهت بررسی آنی اسناد و امضاء آموزش داده می‌شود. در ادامه به چند مورد از این دوره‌ها اشاره خواهیم کرد.
روانشناسی خط
از علوم جذابی که در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته و در کشور ما نیز مورد توجه قرار گرفته است روانشناسی خط است. حیطه روانشناسی خط بسیار گسترده است اما آن چه مورد استفاده در سازمان‌های مختلف است نوع خط‌های با اهمیت در بعضی از نهاد‌ها و ادارات است که مستقیما با درخواست‌ها و یا انتقال مال روبرو هستند. تسلط و آگاهی به روانشناسی خط زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا نوع تردید در نگارش، روانپریشی و یا در حالت عادی نبودن نویسنده به راحتی قابل تشخیص باشد از این قبل از این که مشکلی در این خصوص ایجاد شود می‌توان با اتکا به روانشناسی خط مانع از وقوع آن شد. شناخت قالبهای خطی، سمت نوشتن متن، ترتیب در نوشتن کلمات، فاصله بین خطوط و مواردی از این قبیل را می‌توان به عنوان علائم ارزیابی مورد استفاده قرار داد.
تشخیص امضاء
شناسایی امضاء جعلی نیز از موارد پر اهمیت است و به مراتب از دستخط اهمیت بیشتری دارد. برای تشخیص امضاء باید به مواردی چون جهت انجام امضا، میزان فشاری که بر قلم وارد شده، یکپارچگی یا عدم یکپارچگی امضاء، مقایسه امضاء و همچنین مواردی چون تاریخ نگارش متن و زمان انجام امضاء را با توجه به نوع قلم و همچنین رنگ جوهر می‌توان تشخیص داد. در صورت تسلط در موارد عادی به راحتی می‌توان موارد غیر معمول را با نشانه‌های مختلف تشخیص داد.
تشخیص اسناد و مدارک
شناسایی و تشخیص مستندات جعلی به طور کلی در همه موارد کارشناسی با سه روش کلی انجام می‌شود؛
- روش فیزیکی؛ در این روش معمولا از دستگاه‌های نور ماوراء بنفش برای بررسی اسناد استفاده می‌کنند در صورتی که مهر مربوط به مدارک در برابر این نور قرار بگیرد از نوع مهر و همچنین طرح آن می‌توان به راحتی جعلی بودن آن را تشخیص داد.
- روش شیمیایی؛ در اسنادی که مهر آن پاک شده است و یا حتی متن و امضاء آن دچار خراش یا آسیب شده است از این روش استفاده می‌شود. از آن جا که این روش کاملا تخصصی است و مورد استفاده سازمان‌ها هم نمی‌تواند باشد، از بررسی آن می‌گذریم.
- روش مقایسه‌ای؛ بهترین و در دست‌ترین روش که آموزش آن هم محور فعالیت ماست روش مقایسه‌ای است. هر چه که یک سند به دقت و ظرافت جعل شده باشد با تدقیق در اسناد مشابه، نوع کاغذ، ظرافت آن، نوع رنگ و همچنین مهر‌ها به راحتی می‌توان نسبت به جعلی بودن یک سند اظهار نظر کرد.
آشنایی با نرم افزارهای جعل
در حال حاضر به صورت گسترده‌ای از نرم افزارهای جعل مهر، امضاء، پاسپورت، اسناد، مدرک، شناسنامه، مدرک تحصیلی و یا حتی نامه ادارات و نرم‌افزار‌ها جعل فیش واریز و غیره که بسیاری از آن‌ها به صورت رایگان هم در فضای مجازی قابل دانلود هستند. که بسیاری از دانشگاه‌ها و ادارات و سازمان‌ها و حتی بانک‌ها به دلیل عدم توجه کافی به مدرکی که تحویل می‌گیرند دچار مشکل می‌شوند. برای مثال با توجه به پرداخت‌های اینترنتی و انجام این موضوع در بسیاری پروسه‌های دریافت و پرداخت در موسساتی مانند آموزشگاه‌ها گاها هزینه‌های زیاد و مشکلات حقوقی بر آن‌ها بار می‌شود.
بنابراین با توجه به گسترده شدن فضا‌هایی که زمینه‌های جعل اسناد و مدارک را ایجاد می‌کنند بهترین راه برای پیشگیری و مقابله با آن و کاهش مشکلات و پرونده‌های حوزه قضائی کسب آموزش لازم در این خصوص است. در ادامه می‌توانید به اختصار از دوره‌های آموزشی برگزار شده توسط گروه کارشناسان ما اطلاع کسب نمائید.
- روانشناسی خط
- ? شناخت عناصر امضا
- قالبهای خطی
- ? تاثیر سمت نوشتن بر خط
- ? شناسایی مدارک و مستندات جعلی
- ? مبانی حقوقی و برخورد قضایی با جعل
- ? نحوه جعل دستی و مواد شیمیایی
- ? شناخت جعل با مواد شیمیایی
- ? آشنایی با نرم افزارهای جعل
- ? شناخت سند مجعول رایانه ای
- ? استعلام مدرک جعلی و نامه نگاری اداری حقوقی
