کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت و تعیین قدمت زمانی تحریر و تنظیم اسناد

اسناد نماد مالکیت افراد بر املاک و اشیا هستند. توافق برای خرید و فروش، معامله و واگذاری مستلزم تنظیم اسناد است. این توافقات در اسناد رسمی و عادی تثبیت می‌شوند. تعیین قدمت زمانی اسناد از چند جهت بسیار اهمیت دارد:1- یک برخی اقدام به تغییر تاریخ اسناد می‌کنند. مانند تغییر تاریخ قولنامه و چک 2- تغییر متن قولنامه و چک 3- اضافه نمودن متن و تبصره به اسناد.

 منظور از اسناد در این مقاله کلی است و تمام اسناد رسمی و غیر رسمی را شامل می شود. اسناد رسمی بیشتر مورد جعل قرار می‌گیرند و اسناد غیر رسمی ممکن است جعل و یا مورد انکار واقع شوند. اسناد رسمی توسط افراد صلاحیت دار تنظیم می‌شود، در حالی که اسناد عادی به معنای ضمانتی است که افراد در انجام کارها به یکدیگر می دهند. چک، سفته، وصیت نامه و قولنامه جزو اسناد مهمی هستند که  معمولا مورد اختلاف واقع می‌شوند. عمده مشکلاتی که باعث می شود کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت به آن بپردازد، نیز تعیین قدمت زمانی تنظیم و تحریر این اسناد است.

کارشناس دادگستری خط امضا اثر انگشت در صورت تردید در خصوص موارد فوق و یا انکار یک طرف قرارداد و بروز اختلاف اقدام به تعیین قدمت زمانی اسناد می‌کند. ابتدا به توضیح موارد فوق می پردازیم و اختلافات را شرح می‌دهیم، سپس شیوه‌های تعیین قدمت زمانی تحریر و تنظیم اسناد را بررسی می‌کنیم.

تغییر تاریخ اسناد رسمی و عادی غیر قانونی است. در بسیاری از موارد افرادی اقدام به دستکاری تاریخ قولنامه و یا چک ها می‌کنند. در صورتی که این تغییر با توافق طرفین صورت گرفته باشد قانونی است. در غیر اینصورت خیر. برای تغییر در اسناد غیررسمی نیاز به پشت نویسی در متن اسناد است. در صورتی که اختلاف در این خصوص بروز کند کارشناس رسمی خط امضا اثر انگشت اقدام به تعیین اصالت امضا و اثر انگشت می‌کند که در یادداشت دیگری به شیوه های آن پرداخته ایم و در این یادداشت تنها اشاراتی مختصر به آن خواهیم داشت. بنابراین اولین قدم برای تعیین قدمت زمانی تحریر و تنظیم اسناد مراجعه به تاریخ و تعیین اصالت امضائی است که برای تغییر متن انجام شده است.

اما اگر در قولنامه تغییری حاصل شود دیگر دعاوی در خصوص اصل تاریخ مندرج در سند نیست. بلکه یک طرف ادعا می‌کند که متن قولنامه تغییر کرده است و این تغییر مربوط به زمان تحریر سند نیست و بعدا به آن اضافه شده است. برای مثال ممکن است مبلغ توافق شده و یا تاریخ اعتبار دستکاری شده باشد. در این موارد کارشناس خط امضا اثر انگشت اقدام به تعیین قدمت زمانی کلیت متن می‌کند، بدون توجه به تاریخی که در آن قید شده است. در صورتی که بخشی از متن متاخرتر باشد و یا تغییر آن بخش ملموس باشد مصداق دستکاری متن محسوب می‌گردد.

در بعضی موارد نیز بخشی به یک سند و قولنامه اضافه می‌شود. برای مثال فردی اقدام به خرید یک کامیون کشنده می‌کند اما در متن توافق وسایل اضافه‌ای را نیز قید می‌کند و یا این که در قولنامه خانه‌ای بخش مالکیت پارکینگ نیز به آن اضافه شده که در توافق اولیه نبوده است. بنابراین هر گونه تغییری که در متن اسناد رخ بدهد و یک طرف قرارداد منکر توافق در تغییر شود کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت با روش هایی که در ادامه توضیح خواهیم داد اصالت و قدمت متن و مشخص خواهد نمود.

اختلافات بسیار زیادی نیز در حوزه وصیت نامه‌ها را رخ می‌دهد. برای مثال ممکن است بین وارثان اختلافی در خصوص اصالت وصیت نامه پیش آید در حالی که امضای وصیت نامه نیز اصل باشد. در این صورت کارشناس مذکور اقدام به تعیین قدمت زمانی سند به عنوان اولین راه حل اختلاف می‌کند. بدین صورت که تقدم و تاخر متن را نسبت به امضا مشخص می‌نماید. در صورتی که چند وصیت نامه نیز وجود داشته باشد باز روند مذکور اولویت دارد. در یادداشت دیگری به تفصیل در این خصوص بحث کرده ایم.

علاوه بر مراجعه به تاریخ قید شده در اسناد، قدمت زمانی اسناد از طریق استفاده از دستگاه های نوری، لیزری، نور ماورا بنفش، ویدئو اسپکترال، اشعه ایکس، روش های شیمیایی برای بازسازی متن و تعیین قدمت آن و رجوع به نوشته های سابق استفاده می‌شود. برای مثال در صورتی که ادعای مربوط به جعلی بودن یک وصیت نامه شود کارشناس خط امضا اثر انگشت با مراجعه به دست نوشته‌های سابق فرد تعیین می‌کند که وصیت نامه متعلق به اوست و یا بعدا نوشته شده است. بررسی های میکروسکوپی و ماکروسکوپی نیز از روش های نوین برای تعیین اصالت اسناد و تعیین تاریخ دقیق تنظیم و تحریر آن‌ها می‌باشد.

بنابراین در صورتی که اختلافاتی در خصوص جعلی بودن، تغییر تاریخ اسناد، تغییر متن اسناد و قولنامه ها وصیت نامه ها، چک و سفته و یا مشکلاتی در حوزه اسناد دارید مانند خط خوردگی در اسناد، از بین رفتن بخشی از سند و موارد این‌چنینی می‌توانید به کارشناس رسمی دادگستری خط امضا و اثر انگشت مراجعه نمایید.