کارشناس رسمی دادگستری علوم اداری و استخدامی و بررسی انواع مرخصی کارکنان و قوانین مربوطه
هر فرد شاغل با توجه به نوع کار و قراردادی که با کارفرما منعقد نموده است حق مرخصی دارد. در این نوشتار به بررسی انواع مرخصی های مشاغل و نیز مشکلاتی که ممکن است در این زمینه میان کارگر و کارفرما وجوددداشته باشد می پردازیم .
مرخصی در قانون در حقیقت بدین منظور پیش بینی شده است که افراد به مسائل شخصی خود بپردازند . در مورد افرادی که به صورت روزمزد ، ساعتی یا پاره وقت کار می کنند شرایط و میزان مرخصی بسته به توافق با کارفرما و نیز وضعیت پرداخت بیمه شان دارد. به عنوان مثال برای افرادی که به صورت پاره وقت کار می کنند و بیمه ندارند مرخصی در نظر گرفته نمی شود اما اگر کارفرما با توجه به حجم کار کارمند به اندازه بخشی از روزهای ماه برای او بیمه رد کند کارمند می تواند به میزان روزهای حضور خود تقاضای مرخصی استحقاقی داشته باشد. در این میان ممکن است بر سر روزهایی که حق مرخصی دارید با کارفرما به مشکل بخورید . اگر بیمه نباشید شرایط سخت تر نیز می شود می توانید جهت اطلاع دقیق از شرایط مرخصی برای خود یا کارمندان تان با کارشناس رسمی دادگستری رشته علوم اداری و استخدامی مشورت کنید.
مرخصی در کل انواع متفاوتی دارد از جمله مرخصی استحقاقی ، مرخصی بین التعطیلی ، مرخصی ساعتی ، مرخصی حج ، مرخصی بدون حقوق ، مرخصی استعلاجی ، مرخصی زایمان و مرخصی ازدواج و فوت .
مرخصی استحقاقی برای مشاغل سخت بیشتر از مشاغل عادی و به میزان 3 روز در ماه یعنی 5 هفته در سال می باشد.
مشاغل سخت طبق تعریف مشخصی که در قانون وجود دارد از بقیه مشاغل جدا می شود به عنوان مثال کار در معادن جزء مشاغل سخت و پر خطر است . چنان چه بر سر میزان سختی شغل و یا رده بندی آن از نظر سختی میان کارگر و کارفرما مشکلی پیش بیاید کارشناس رسمی رشته علوم اداری و استخدامی می تواند به پیگیری این موضوع نیز بپردازد .
در مرخصی بدون حقوق فرد حقوق ، سنوات ، عیدی ، بیمه و … ندارد اما پس از پایان مدت مرخصی می تواند به کار خود ادامه دهد . شخص با موافقت کتبی کارفرما تا 2 سال می تواند از این مرخصی استفاده نماید و تا 2 سال دیگر نیز قابل تمدید است. در مدت زمانی که شخص در مرخصی بدون حقوق قرار دارد کارفرما به هیچ عنوان حق اخراج وی را ندارد و در این صورت قانون با کارفرما برخورد خواهد کرد.موافقت کارفرما برای مرخصی بدون حقوق می تواند شرایط خاصی داشته باشد شرایطی مانند میزان بهره وری کارمند ، می توانید شرایط را به صورت دقیق از طریق کارشناس رسمی علوم اداری و استخدامی بررسی کنید.
مرخصی استعلاجی برای مواقع بیماری ست و تا بهبود کامل شخص می تواند ادامه داشته باشد در این مدت تا 75 درصد حقوق و دستمزد روزانه پرداخت می شود . اگر بر اثر حوادث ناشی از کار شخص بیمار شود کارفرما و سازمان تامین اجتماعی موظف به پرداخت صد در صد حق و حقوق و بیمه وی می باشند ضمن اینکه زمان این مرخصی جزء سابقه کار شخص نیز محاسبه می شود.
اگر مرخصی استعلاجی شما در شرایطی باشد که بستری نشده باشید ، ادامه بیماری قبلی باشد و یا حادثه خاصی برایتان اتفاق نیفتاده باشد غرامت دستمزد از روز چهارم در نظر گرفته می شود و برای 3 روز قبلی حقی بر کارفرما ندارید اما مدت 3 روز قبلی که استراحت داشته اید جزء سابقه پرداخت حق بیمه می باشد ولی اگر حادثه خاصی اتفاق افتاده باشد یا بستری شده باشید و… کارفرما موظف است مرخصی استعلاجی برایتان رد کند .
در نظر داشته باشید اگر برای تایید مرخصی استعلاجی نیاز به تشکیل کمیسیون باشد و کمیسیون مربوطه مرخصی را تایید نکند شما هیچ حقی بر کارفرما ندارید .
مرخصی زایمان به مدت 6 ماه است و خانم ها می توانند قبل یا بعد از زایمان و یا با تقسیم این مدت به دو بازه هم قبل و هم بعد از زایمان از آن استفاده کنند . البته برای پدر نیز مرخصی با همین عنوان جهت کمک به مادر در نظر گرفته شده است. از زمان تولد فرزند تا دو سال پس از آن کارفرما حق اخراج نیرو را ندارد و طبیعتا نیرو تا دو سال پس از استفاده از حق مرخصی حق استفاده از بیمه بیکاری را ندارد و مکلف به حضور برای کار می باشد.اگر در مدت گفته شده کارفرما اقدام به اخراج نیرو کند جریمه می شود و شخص با رعایت دیگر شرایط و قوانین می تواند از بیمه بیکاری استفاده کند
مرخصی ازدواج و فوت جهت حمایت عاطفی از افراد در قانون پیش بینی شده است . فرد هنگام ازدواج خودش یا فوت بستگان درجه یک می تواند از این مرخصی استفاده کند. میزان این مرخصی 3 روز است و در صورت اختلاف با کارفرما بر سر استفاده یا عدم استفاده از این مرخصی ، با ارئه مدارک ازدواج یا فوت قانون به نفع شما رای خواهد داد
هر گونه سوال یا مشکل در مورد انواع مرخصی و شرایط آن را می توانید با کارشناس دادگستری علوم اداری و استخدامی در میان بگذارید.