تشریح ترمه بافی توسط کارشناس رسمی دادگستری رشته صنایع دستی

دیدگاه کارشناسی رسمی دادگستری به ترمه بافی

طبق گفته کارشناس رسمی دادگستری صنایع دستی ترمه بافی مربوط به 400 سال قبل بوده، طرح و نقش آن تقلیدی از پارچه های هندی و تولید ایرانیان برای هندی ها بود ولی ما هنوز هم این هنر را متعلق به ایران می دانیم چون بعد از اینکه نادر لشکرکشی کرد هند قسمتی از ایران بود. طبق نظریه ای دیگر ترمه بافی به هزاران سال قبل برمی گردد. ترمه بافی در زمان هخامنشیان و ساسانیان رونق خوبی داشت ولی بعد از اینکه عرب ها به ایران آمدند بعضی از هنرمندان ترمه بافی با عده ای زرتشتی که همان پارسیان بودند هجرت کردند و در کشمیر و هند ساکن شدند و ترمه بافی را شروع کردند.

تعریف ترمه

پارچه ای ظریف و لطیف که دو سری تار و پود دارد. جنس این پارچه ابریشم، پشم و یا کرک بوده و از طرح های سنتی و زیبایی برخوردار می باشد. می توان سلیقه، ظرافت و طرح های زیبا و جذاب ایرانیان را در این کار به چشم دید.

مصارف ترمه بافی

به گفته کارشناس دادگستری صنایع دستی این هنر کاربرد های گوناگونی در زمان گذاشته و حال داشته است. در گذشته برای تهیه لباس های اشرافی، جانماز و پرده استفاده می شد و امروزه برای رومیزی، پارچه به کار رفته در مبلمان، رویه پشتی کاربرد دارد. در گذشته افراد سرمایه دار و اشراف زادگان از ترمه استفاده می کردند و امروزه قشر ثروتمند و متوسط طرفدار آن هستند.

طریقه بافت ترمه

کارشناس رسمی صنایع دستی طریقه بافت ترمه را بدین شرح گفته اند: ابتدای کار باید مواد اولیه را آماده کرد. ترمه از پشم و یا ابریشم تهیه می شود ولی پشم سفید رایج تر می باشد چون می توان آن را به هر رنگی در آورد. پشمی که برای ترمه به کار برده می شود باید مرغوب بوده و دارای الیاف بلندی باشد. گوسفند ایرانی و کشمیری از پشم نرم و سفیدی برخوردار می باشند و پشم مناسب برای ترمه در قسمت شکم، پهلو و پاهای گوسفند قرار دارد.

پیشرفته شدن روش های تهیه، ریسیدن، رنگ زدن و بافت پشم در زمان شاه عباس و قرن 16 بود چون از کشور چین و ارمنستان طراحان با تجربه و ماهری را فراخوانده بود تا این هنرشان را به ایرانیان آموزش دهند برای همین ترمه های آن زمان بسیار زیبا و جذاب بود.

بعد از اینکه پشم را تهیه شد و قبل از شروع کار رنگرزی، نوبت به تمیز کردن آن از آلودگی می باشد. مردم ایران قبل از چیدن پشم، گوسفند را حدود 10 دقیقه می شویند و بعد از اینکه پشم گوسفند را چیدند برای اینکه چربی از پشم جدا شود آن را در محلول باز خیسانده و چند بار می شویند تا چرک و چربی از بین برود.

کارشناس صنایع دستی بیان کردند حالا برای سفید کردن پشم می توانید از دو روش استفاده کنید یا پشم ها را روی چمن پهن کرده با این کار شبنم جذب شده و تبخیر می شود و باعث سفیدی پشم می گردد که باید این روش چند بار انجام شود یا روش دیگر برای سفید کردن پشم این است که از مشتقات گوگرد استفاده شود.

حالا نوبت به ثابت کردن رنگ رسیده است که مهمترین قسمت آماده کردن پشم برای ترمه است. چون دوام رنگ هایی که مستقیما استفاده می شود کم است برای ثبات آن رنگرز از ماده شیمیایی دندانه (قلع، کلر،زاج سفید و…) استفاده می کند.

مرحله آخر اینکه برای ترمه ایرانی از گیاهان طبیعی استفاده می شود که ممکن است این رنگ از ریشه، برگ، میوه گیاه به دست آمده باشد.