بررسی نقاط قوت و ضعف محصولات نفت و پتروشیمی توسط کارشناس رسمی دادگستری الکتروشیمی پتروشیمی فرآورده‌های نفتی
کیفیت محصولات نفتی و پتروشیمی اهمیت زیادی در بازاریابی و فروش محصولات دارد. در حال حاضر بیش از سی نوع ماده نفتی و پتروشیمی به صورت عمده در کشور تولید می‌شود که این محصولات در مراحل دیگر فرآوری بسیار متنوع تر می‌شوند. فروش و ایجاد بازار‌های جدید برای این محصولات ممکن نمی‌شود مگر آن که این محصولات بتوانند با کیفیت بیشتر خود با نمونه‌های مشابه تولیدی در سایر نقاط جهان رقابت کنند.
یکی از وظایف کارشناس رسمی دادگستری الکتروشیمی پتروشیمی فرآورده‌های نفتی آشنایی با مسائل مختلف حوزه نفت است که در این راستا می‌توان به بازار‌های نفتی و پتروشیمی و همچنین کیفیت محصولات تولید شده در آن هم اشاره نمود. از این رو در این یادداشت کارشناس مذکور به بررسی نقاط ضعف و قوت و به عبارت بهتر چالش‌های مختلفی که حول کیفیت محصولات نفت و پتروشیمی وجود دارد می‌پردازد.
انواع قیر، دوده، اپوکسی، مواد پلیمری، انواع اسید، اوره، آمونیاک، بنزین، نفت، گوگرد، جوش شیرین، کریستال، پتاس، سولفات آمونیوم، پارافین، روغن موتور و صد‌های محصول فرعی دیگر از فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی تولید شده در صنایع ما در این زمینه هستند.
بسیاری از این محصولات مانند بنزین کاربرد بسیار زیادی دارند و حتی نقش حیاتی در اقتصاد و معیشت مردم دارند و در حال حاضر نیز ارتباط آن با سلامت انسان نقل محافل مختلف شده است. کیفیت بنزین تولید شده در کشور دلیل وجود طرح این مسائل است. کارشناس دادگستری فرآورده‌های نفتی وظیفه تعیین کیفیت و ارزیابی نقاط قوت و ضعف بنزین و سایر محصولاتی که نام بردیم را بر عهده دارند. معمولا این ارزیابی هم از طریق در نظر گرفتن استاندارد‌های جهانی تولید بنزین و بررسی گزار‌ش‌های آزمایشگاه‌های نفت و پتروشیمی صورت می‌گیرد.
و یا دسته ای دیگر از محصولات پتروشیمی مانند اوره، پتاس، سولفات آمونیوم و نیترات را در نظر بگیرید که نقش بسیار مهمی در کشاورزی ما دارند. قیمت این کود‌های شیمیایی در سال‌های اخیر بیش از سی برابر هم شده است که به عنوان یک نقطه ضعف، حداقل در بازار‌های داخلی محسوب می‌شود. آیا این محصولات کیفیت لازم را هم دارند؟ قاعدتا پاسخ منفی به این پرسش به منزله نقطه ضعف دیگری در صنعت نفت و پتروشیمی در نظر گرفته خواهد شد.
بنابراین آنچه مشخص است تنگاتنگی وظایف کارشناس رسمی الکتروشیمی پتروشیمی فرآورده‌های نفتی با زندگی مردم است. اما در ادامه نگاهی کلی به این نقاط قوت و ضعف این صنعت در نظر کارشناسان مذکور خواهیم پرداخت.
مهم‌ترین مزیت و نقطه قوت محصولات نفتی و پتروشیمی ما در منابع بسیار غنی نهفته در خشکی و دریاهاست. برخلاف بسیاری از کشور‌ها که باید نفت خام را با هزینه و کیفیت‌های مختلف وارد کنند، مواد خام فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی ما به راحتی در اختیار پالایشگاه‌ها قرار گرفته می‌شود که امکان تولید محصولات با کیفیت‌تر، با حجم بیشتر و با هزینه بسیار کمتر را فراهم می‌آورد.
اما نقاط ضعف این حوزه بسیار بیشتر هستند. یکی از بزرگترین نقطه ضعف های محصولات نفتی و پتروشیمی در کشور، عدم توجه به تنوع وکیفیت محصولات است. محصولات نفتی و پتروشیمی را می‌توان به حداقل هزار کالای ریز و درشت دسته بندی کرد اما عمده نفت تولیدی در کشور ما به صورت خام صادر می‌شود چرا که پالایشگاه‌های ما توانایی لازم برای تولید گسترده و متنوع را ندارند.
هر چند که بیش از یک سده از ورود ما به صنعت نفت می‌گذرد و زیر ساخت‌های لازم هم برای آن ایجاد شده است اما عدم توجه به تولید تکنولوژی و یا محدودیت‌های بیشمار برای خرید آن در کنار عدم توسعه همه جانبه باعث شده است که نه تنها میزان تولید افزایش پیدا نکند از لحاظ کیفیت هم محصولاتی چون روغن و بنزین و مواد پلیمیری با ابهام‌هایی روبرو باشد.
عدم توجه به بهداشت محیط و ایجاد آلودگی چه در فرآیند استخراج و حمل و چه محصولات تولید شده تاثیر زیادی بر محیط داشته است که از دیگر مشکلات کالا‌های نفتی به شمار می‌آید. هر چند بررسی این موارد در حوزه صلاحیت کارشناس پتروشیمی نیست اما این کارشناس باید در خصوص تاثیرات احتمالی محصولات تولید شده اظهار نظر نمایند.
به طور کلی کارشناس رسمی دادگستری الکتروشیمی پتروشیمی فرآورده‌های نفتی به بررسی مسائل و مشکلات حوزه نفتی می‌پردازد تا زمینه‌ای برای حل این مشکلات فراهم کند. از طرف دیگر گاهی این مشکلات نیز به سطوح مدیریتی و افراد هم مربوط می‌شود که امکان طرح دعوا در محاکم قضائی علیه آنان وجود دارد. از این رو مراجع قضائی از پتانسیل کارشناسان ما برای بررسی و اظهار نظر در خصوص مسائل روی داده استفاده می‌کنند.
