مصایب شغلی کارشناسان آزمایشگاه

اگر تاکنون حداقل یکبار سر و کارتان به آزمایشگاه تشخیص طبی افتاده باشد حتماً به اهمیت و ارزش شغل کارشناسان آزمایشگاه پی برده اید. اما آیا می دانید شاغلین این شغل با چه مشکلات و مخاطراتی روبرو هستند؟

واقعیت این است که کارکنان آزمایشگاه با مشکلات بسیاری مواجه هستند و می توان گفت بسیاری از آنها نه تنها از امتیاز مشاغل سخت بی بهره اند بلکه از امتیازهایی که به بعضی از شغلها در حوزه بهداشت و درمان داده می شود نیز محروم هستند.

فاصله های کاری و تفاوت امتیازها بین این شغل با شغل های دیگر حوزه بهداشت و درمان

“حبیب الله فاضلیان، رئیس هیئت مدیره ودبیر جامعه صنفی آزمایشگاههای بالینی کشور با اشاره به اینکه بی توجهی به کارکنان آزمایشگاه در حال افزایش است، می گوید: شرایط به گونه ای شده است که فاصله های کاری و امتیازها بین شغل کار در آزمایشگاه با شغل های دیگر حوزه بهداشت و درمان در حال افزایش است.

وی تاکید کرد: هر ساله بعد از رشته پزشکی و دکترای دیگر رشته ها مانند داروسازی و دندانپزشکی، انتخاب با استعدادها و باهوش ترین افراد کنکور،  رشته علوم آزمایشگاهی بوده است اما اکنون وضع در حال تغییر است و ارائه امتیازها به رشته های دیگر موجب شده است افراد با استعداد دیگر به سمت این رشته روی نیاورند و این مهم آینده ناگواری را در تشخیص آزمایشگاهی رقم خواهد زد و در این خصوص احساس خطر می کنیم.

فاضلیان اذعان داشت: اگر بخواهیم آزمایشگاه از افراد ماهر و توانمند و با استعداد برخوردار باشد باید فاصله ها برداشته شود و انگیزه ایجاد شود و همچنین دکترای این رشته دوباره فعال شده و بازگشایی شود.

احتمال ابتلا به بیماریهای خطرناک

وی با بیان اینکه کارکنان آزمایشگاهها مدام با مواد شیمیایی، ویروسها، میکروبها، قارچها، انگلها و ترشحات بیماران سر وکار دارند اضافه کرد: کارکنان آزمایشگاهها شغل سختی دارند و در همه حال احتمال بیمار شدن آنها وجود دارد.

وی تاکید کرد: خیلی از همکاران آزمایشگاهها در ارائه خدمات آزمایشگاهی بیمار شده اند و سلامت خود را تقدیم نموده و حتی فوت کرده اند که نمونه بارز آن، دکتر  آزمایشگاه در یکی از استانها بوده که هپاتیت گرفت و فوت کرده است.

کارکنان آزمایشگاهها از سختی شغل بی بهره هستند

وی با بیان اینکه 99 درصد از کارکنان آزمایشگاهها از سختی شغل(مشاغل سخت درجه یک) بی بهره هستند، اذعان داشت: بحث مشاغل سخت و زیان آور مصوب دولت است اما به صرف داشتن یک کلمه تکنسین از طرف کارگزینی، این حق فقط به دیپلمه ها تعلق می گیرد و کارشناس، کارشناس ارشد، مسئول فنی و… از آن بی بهره هستند.

رئیس هیئت مدیره و دبیر جامعه صنفی آزمایشگاههای بالینی کشور اذعان داشت: هم اکنون فقط یک درصد از کارکنان آزمایشگاهها از امتیاز سختی شغل برخوردار هستند.

وی یادآور شد: افزایش 40 درصدی حقوق پرستاران با ناراحتی در کارکنان آزمایشگاهی روبرو شدیم و اگر مدیریت نمی کردیم پیامدهای ناگواری داشت.

وی در پایان افزود: فاصله گرفتن کارکنان آزمایشگاه ها با پرستاران و توجه بیشتر به آنها موجب ناراحتی هایی شده بود که این مهم در حال تبدیل به تجمعات کارکنان آزمایشگاهها و… در جلوی مراکز درمانی شده بود.”

واقعیت این است که این شغل به گروهی از مشاغل حوزه بهداشت و درمان تعلق دارد که ریسک کاری بالایی دارند. تصور کنید که یک لحظه غفلت (مثلا هنگام خونگیری از یک بیمار HIV مثبت) می‌تواند باعث فرورفتن سوزن آلوده به دست کارشناس شده و او را دچار ایدز کند. این مشکل نه‌تنها در کشور ما بلکه در همه جای دنیا وجود دارد. به همین دلیل افراد باید هنگام استخدام در موسسه‌های درمانی، مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها آزمایش خون بدهند و اقدام‌های پیشگیرانه لازم و واکسیناسیون را انجام دهند.

مثلا با ۳ نوبت واکسیناسیون (یک نوبت در شروع کار، نوبت دوم یک ماه بعد و نوبت سوم ۶ ماه بعد) می‌توان مطمئن شد فرد در برابر بیماری هپاتیت B واکسینه شده است.در مورد بیماری هپاتیت C اما واکسنی وجود ندارد و تنها راه پیشگیری، رعایت اقدام‌های احتیاطی است. در مورد HIV نیز اگرچه تاکنون واکسن موثری در دسترس نیست اما اگر فردی هنگام کار، با فرآورده‌های خونی آلوده تماس پیدا کرد، این شانس وجود دارد که با مصرف داروهای ضدویروس ایدز به مدت ۴ هفته، بتواند از انتقال بیماری پیشگیری کند. این داروها با اطمینان بالای ۷۰ درصد از انتقال بیماری جلوگیری می‌کنند.

افرادی که با خون و فرآورده‌های خونی در تماس هستند، باید برای پیشگیری از خطرهای ناشی از کار در آزمایشگاه، هنگام کار با مواد آلوده مانند خون از دستکش یکبار مصرف و وسایل حفاظتی مانند ماسک و عینک استفاده کنند و توجه داشته باشند که هیچ چیز جای دقت عمل هنگام کار را نمی‌گیرد.

سید یدالله طیبا (عضو هیئت مدیره کانون علوم آزمایشگاهی اصفهان) نیز در مراسم جشن علوم آزمایشگاهی در تالار هلال ‌احمر اصفهان گفته بود: عده‌ای از کارکنان علوم آزمایشگاهی خواستار اقدام سریع به خواسته‌های آنها که یکی سختی کار و دیگر افزایش تعرفه است، شدند. وی همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر آموزش دکترای علوم آزمایشگاهی متوقف شده است، افزوده بود: به نظر می‌آید کارشناسان علوم آزمایشگاهی فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌ها به دنبال شرکت در مقطع دکترای هستند که از تمام دست‌اندرکاران تقاضا می‌کنم نسبت به افتتاح این رشته اقدام بکنند.

وی گفته بود: نباید آموزش دوره دکترای علوم آزمایشگاهی متوقف می‌شد شاید به خاطر اینکه نیازها برطرف شده اما اکنون اکثر آزمایشگاه‌های سراسر کشور که مشغول خدمت هستند باید کارشناس و دکترای علوم آزمایشگاهی به تعداد کافی در مراکز داشته باشند که در حال حاضر با کمبود این افراد روبه‌رو هستیم و این نیاز احساس می‌شود.