شرایط اقرار کننده یا مقر چیست

در این مقاله شرایط اقرار کننده یا مقر را مورد بررسی قرار می دهیم .

برای مشاوره شرایط اقرار کننده یا مقر چیست

برای مشاوره شرایط اقرار کننده یا مقر چیست

یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوا بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری ، ” اقرار ” می باشد که در ماده 1259 قانون مدنی مفهوم و معنای اقرار را بیان کرده است که بر اساس آن ، ” اقرار عبارت از اخبار به حقی است برای غیر ، به زیان خود ” که بر اساس آن ، زمانی که شخصی مطالبی را بگوید که به سود دیگری بوده و به زیان خودش آثار حقوقی ایجاد کند ، اقرار محقق شده است . البته اقرار در شرایطی واجد آثار قانونی بوده و سبب اثبات دعوا می باشد که شرایطی را دارا باشد ؛ لذا علاوه بر پیش بینی شرایط اقرار در قانون ، شرایط اقرار کننده ( مقر ) و شرایط موضوعی که به آن اقرار شده است یعنی شرایط مقر له  نیز مورد پیش بینی قرار گرفته است . اما آنچه که در این مقاله قصد داریم آن را بررسی نماییم ، شرایط اقرار کننده یا شخصی است که به موضوعی اقرار نموده است که در ماده 1262 قانون مدنی شرایط مقر یا اقرار کننده مطرح شده است که بر اساس آن ، ” اقرار کننده باید بالغ و عاقل و قاصد و مختار باشد ” . به همین مناسبت در ادامه این مقاله شرایط اقرار کننده بر اساس قانون مدنی اعم از بلوغ ، عقل و رشد اقرار کننده و همچنین قصد و اختیار اقرار کننده را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

شرایط اقرار کننده یا مقر

همانگونه که در مقدمه اشاره شد ، اقرار به عنوان یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوا نقش مهمی در اثبات دعاوی حقوقی و کیفری در دادگاه ها دارد و از آن جهت که اقرار به ضرر خود معمولا آثار و پیامدهای منفی برای فرد اقرار کننده یا مقر به وجود می آورد ، لازم است تا اقرار کننده شرایط قانونی لازم را داشته باشد تا اقرار وی صحیح و معتبر تلقی شود . مهم ترین شرایط فردی که اقرار کرده است را می توان به دو دسته کلی بلوغ ، عقل و رشد اقرار کننده و قصد و اختیار اقرار کننده تقسیم کرده و مورد بررسی قرار داد که ذیلا به توضیح هر یک از آنها خواهیم پرداخت .

بلوغ ، عقل و رشد اقرار کننده

یکی از مهم ترین شرایطی که برای اقرار کننده یا مقر در خصوص انواع و اقسام اقرار مورد پیش بینی قرار گرفته است لزوم بالغ ، عاقل و رشید بودن اقرار کننده می باشد که به موجب ماده 1262 قانون مدنی ، اقرار کننده باید عاقل و عاقل باشد باشد ؛ با توجه به مفهوم مذکور ، می توان گفت اقرار صغیر غیر ممیز و مجنون در حالت دیوانگی کارایی ندارد ؛ چرا که صغیر غیر ممیز هنوز به بلوغ نرسیده است و شخص مجنون نیز عاقل نمی باشد تا بتواند به موضوعی اقرار کند که به زیان خودش آثار حقوقی به بار آورد .

با این همه ، اقرار صغیر ممیز در امور غیر مالی و نیز در امور مالی که به اذن ولی قهری انجام می دهد کارایی دارد ؛ چرا که صغیر ممیز صرفا در امور غیر مالی محجور می باشد . علاوه بر این ، اقرار سفیه در امور مالی اش ناکارآمد و غیر موثر است ؛ اما در امور غیر مالی مانند طلاق و نکاح و نسب ، اقرار سفیه موثر است ؛ چرا که حجر سفیه محدود به امور مالی وی است . بنابراین هر گاه سفیه به رابطه زوجیت با مهریه معینی اقرار نماید ، اقرار او نسبت به زوجیت یا نکاح که موضوعی غیر مالی است موثر است ؛ اما اقرار وی نسبت به مهریه ، اگر ولی سفیه تایید نکند ، پیامدی ندارد ؛ چرا که هنوز سفیه به رشد نرسیده است .

قصد و اختیار اقرار کننده

دومین دسته از شرایطی که برای اقرار کننده یا مقر در قانون مدنی به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا مورد پیش بینی قرار گرفته است ، قصد و اختیار اقرار کننده برای اقرار در دعاوی حقوقی و اقرار در دعاوی کیفری است . در واقع به دلیل اینکه عمل اقرار دارای پیامدهایی به زیان اقرار کننده و به سود دیگری است ، لازم است که اقرار کننده قصد و اختیار لازم برای بیان اقرار را داشته باشد . بر این اساس ، می توان گفت الفاظ یا اشارات شخص خواب ، بی هوش و مست از این جهت که دارای قصد نیستند ، نمی تواند اقرار صحیحی محسوب شود . لزوم قصد و اختیار اقرار کننده در ماده 1262 قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است که بر اساس این ماده : ” اقرار کننده باید قاصد باشد ؛ بنابراین اقرار غیر قاصد موثر نیست ” . با این همه ، لازم نیست که حتما شخص اقرار کننده یا مقر قصد ایجاد پیامد حقوقی مزبور را داشته باشد . لذا اگر شخصی بگوید ” شیشه را من شکسته ام ” ، اقرار صحیح و معتبر تلقی می شود و واجد آثار حقوقی خواهد بود ؛ هر چند اگر آن شخص قصد آن را نداشته باشد که مشمول پرداخت خسارات ناشی از شکستن شیشه باشد .

علاوه بر لزوم داشتن قصد برای مقر ، اقرار کننده یا مقر باید دارای اختیار نیز باشد که این مفهوم به موجب ماده 1262 قانون مدنی بیان شده است : ” اقرار کننده باید مختار باشد ؛ بنابراین اقرار مکره موثر نیست ” . بنابراین اگر اقرار کننده به دلیل اعمالی که اکراه آمیز بوده اند مجبور به اقرار به ضرر خودش شده باشد ، چنین اقراری صحیح نمی باشد . به طور کلی اکراه اقرار کننده برای اقرار به معنای آن است که شخص یا موضوعی اقرار کننده را در شرایطی قرار دهد که اقرار کننده به خاطر ترس و فشار روانی حاصل از آن ناچار به اقرار به زیان خودش بشود و البته اکراه به درجه اجبار نیست و درجه خفیف تری از آن می باشد . البته به موجب ماده 202 قانون مدنی اکراه با اعمالی حاصل می شود که موثر در شخص با شعوری بوده و او را نسبت به جان یا مال یا آبروی خود تهدید کند ؛ به نحوی که عادتا قابل تحمل نباشد . در مورد اعمال اکراه آمیز ، سن و شخصیت و اخلاق و مرد یا زن بودن شخص نیز باید در نظر گرفته شود ؛ با این تفسیر ، اقرار معتبر نوعی از اقرار است که اقرار کننده بالغ و عاقل و رشید بوده و قصد و اختیار لازم برای اقرار را داشته باشد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط اقرار کننده یا مقر چیست در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی کارشناس رسمی دادگستری نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی کارشناس رسمی دادگستری به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط اقرار کننده یا مقر چیست پاسخ دهند .

سوالات متداول

1- آیا شخص اقرار کننده باید بالغ باشد ؟

بلوغ اقرار کننده از جمله شرایط صحت اقرار است .

2- در صورتی که شخص فاقد قصد و اختیار لازم برای بیان اقرار باشد آیا اقرار صحیح است ؟

از جمله شرایط صحت اقرار ، وجود قصد و اختیار در شخص اقرار کننده است .

3- در صورتی که شخص اقرار کننده شرایط قانونی لازم برای بیان اقرار را نداشته باشد ، آیا اقرار وی معتبر است ؟

صحت اقرار مطرح شده نیازمند وجود شرایط قانونی در شخص اقرار کننده است و بدون آن شرایط ، اقرار صحیح نمی باشد .

برای مشاوره شرایط اقرار کننده یا مقر چیست

برای مشاوره شرایط اقرار کننده یا مقر چیست