مصائب شغلی پلیس نیروی انتظامی

 لازم است به خاطر داشته باشید که هر شغلی مشکلات و گرفتاریهای خاص خود را دارد و لذا بیان این مشکلات نباید منجر به ایجاد احساس منفی نسبت به آن شده و به غلط تصور شود که مثلاً این شغل با این درد سرها شغل مناسبی نیست؛ بلکه هدف از بیان مشکلات مشاغل گوناگون، ارایه تصویری مقایسه ای، همه جانبه و واقع بینانه برای انتخابی آگاهانه است. این موضوع به ویژه برای افرادی که از بیماری خاصی رنج می برند و یا به خاطر تیپ شخصیتی خود، تحمل کار کردن در برخی شرایط را ندارند، مفید خواهد بود.  
در اینجا به برخی از مهمترین مشکلات و مصایب شغل پلیس اشاره می کنیم:

خطرات ویژه: هیجان شغل پلیس اگر چه برای بسیاری از جوانان جذاب است اما بیانگر خطرات ویژه ای نیز هست. در مطالعه اكسل برد در سال1981، شغل پليس به عنوان خطر ناك ترين شغل معرفي شده است. برخی از محققان نیز آن را همسطح مشاغل پر فشاري مانند كنترل ترافيك هوائي وگاهي به عنوان پر فشار ترين شغل شناسائي كرده اند )كنسانت 1998و منگلسدرف1381). قرار گرفتن در معرض خطرات جاني، تهديد هاي فيزيكي و رويداد هاي آسيب زا  (نظیرقتل، جنايت، كشتار، شورش و…)، درگيري با مجرمان و جانيان خطرناك و ماموريت هاي غير مترقبه، نمونه هایی از این موارد است.

مواجهه مستمر با آلودگی هوا و آلودگی صوتی: امروزه همه ما از اثرات منفی آلودگی های زیست محیطی بر سلامت انسان مطلعیم. این دو عامل به ویژه در کلان شهرها، تهدیدی جدی برای سلامت جسم و روان برخی افراد پلیس (راهنمایی و رانندگی) محسوب می شود. در ایران، علاوه بر آنچه عموم مردم می شنوند، گاهی تحقیقات ویژه ای نیز انجام  می شود که نتایج آن برای قابل تأمل است. مثلاً بررسي غلظت الياف “آزبست” در هواي تنفسي ماموران راهنمايي و رانندگي در ميادين شهر تهران نشان داد که مواجهه شغلي پليس با این آلاینده، چيزي در حدود 4 برابر غلظت اندازه گيري شده در هواي عمومي تهران است.

 استرس شغلی بالا: قبلاً با شما در کارشناس رسمی دادگستری در خصوص استرس شغلی صحبت کرده ایم. نیروهای پلیس عموماً استرس شغلی بالایی را تجربه می کنند. منشأ این استرس گوناگون است که می توان به سطح فرهنگ جامعه، انتظارات عمومی مردم و مقامات از پلیس، رفتار پرخاشگرانه و تهاجمی برخی مجرمان و قانون گریزان، تأثیر مسایل جانبی نظیر مسایل مدیریتی، اجتماعی و اقتصادی بر مردم و بر پلیس، ماهیت خطرپذیری این شغل (به ویژه در گروه هایی نظیر پلیس دیپلماتیک، پلیس ویژه، پلیس امنیت اجتماعی و…) اشاره کرد. استرس شغلی می تواند منجر به ایجاد مشکلات متعدد قلبی و عروقی شده  که خود مسبب ایجاد استرس است.

بیماریهای جسمی و مشکلات قامتی – اسکلتی: برخی ویژگیهای این شغل نظیر فشار کاری زیاد و یا ایستادن های طولانی مدت می تواند منجر به بروز بیماریهای مرتبط نظیر دردهای ستون فقرات، ناهنجاریهای قامتی و اسکلتی، واریس و… شود.

مشکلات روحی روانی: برخورد مستمر با افراد مختلف جامعه از هر قشر و فرهنگ و طبقه آنهم در موقعیتهای حساس و پرخطر، نیازمند داشتن مهارت و ظرفیت بالایی است. این موضوع نیز زمینه ساز بروز تنشهای روحی و روانی به ویژه در افرادی است که آسیب پذیری بالایی دارند.

نوسانات منزلت شغلی و اجتماعی: علیرغم جانفشانی ها و فداکاریهای پلیس، تحقیقات نشان می دهد، هنوز منزلت شغلی و اجتماعی پلیس به حد مطلوب نرسیده است. طبق آخرین بررسی‌ها در مورد منزلت شغلی و اجتماعی پلیس در سال ۸۸ که نتایج آن در مقاله “بررسي منزلت شغلي و اجتماعي پليس ايران و عوامل موثر بر آن” منتشر شده، روند منزلت شغلي پليس در ايران در سال ۱۳۵۶ برابر ۷۹.۳، در سال ۷۴ برابر ۷۰.۴۵ و در سال ۸۴ برابر ۶۴.۴۲ امتیاز می‌باشد. بنابراين به استناد این مقاله، منزلت شغلي پليس در ايران، طي سه دهه روند مناسبی نداشته است .همچنین نتايج تحقيق سه تن از محققان (الياسي و رادان، ۱۳۸۶؛ كوليوند، ۱۳۸۴ و علی زاده و رضايي، ۱۳۸۶ ) نشان می‌دهد كه به طور كلي منزلت اجتماعي پليس همانند منزلت شغلي اش در ايران در سطح متوسط و حدود ۵۰ امتیاز است و مانند منزلت شغلی روند نزولی را طی کرده است. این موضوع نشان می دهد که باید توسط مسؤلان از این قشر فداکار حمایت بیشتری به عمل آید.

مشکلات کاری شیفت شب: همانند دیگر مشاغل شیفت شب، پلیس نیز در این بخش، با آسیب هایی روبروست. دانشمندان آمریکایی دریافته اند، بیش از 10 درصد افسرانی که شب کار هستند ( از هشت تا یازده شب ) در معرض آسیب هایی قرار دارند که برای از میان رفتن آنها به بیش از 90 روز مرخصی نیاز است. دکتر جان ویئولانتی، استاد طب پیشگیری دانشگاه بوفالو و سرپرست این مطالعه گفته است:” یافته های ما نشان می دهند کار کردن در شیفت شب بیش از آن که تصور می شود تندرستی افسران را به خطر می اندازد. ” وی افزوده است:” شب کاری سبب بروز آسیب های ماندگار در افسران شده و توانایی کار کردن را تا مدت های طولانی از آنان می گیرد . “متخصصان پس از بررسی سن و جنسیت افسران شب کار دریافته اند، میزان آسیب های طولانی مدت این افراد سه برابر بیشتر ازهمکاران صبح کارشان است.  دکتر ویئولانتی می گوید:” ابتلا به اختلال خواب و خستگی در میان افرادی که شب کار هستند بسیار متداول است. همچنین فشار روانی در این ساعات بسیار بیشتر است و فرد را بعد از مدتی زمین گیر می کند. “

مدیریت زندگی خانوادگی: برای افرادی که ناگزیرند مدت زیادی را دور از خانه و خانواده سپری کنند، مدیریت زندگی خانوادگی نوعی چالش و البته هنر است. مأموریت های طولانی مدت، عدم امکان تماس تلفنی با اعضای خانواده در شرایط خاص مأموریتی، نگرانی های امنیتی و … تنها بخشی از مشکلاتی است که یک پلیس خانواده دوست و البته وظیفه شناس موظف به رفع آنهاست. انچه در سریالها و فیلمهای پلیسی به نمایش در می آید تنها گوشه ای از تنگناها را در این خصوص به تصویر می کشد و هیچکس به اندازه خانواده این عزیزان، در جریان مشکلات این بخش نیست.

در مجموع، باید امیدوار بود که با آموزش های لازم از سنین کودکی و فرهنگ سازی در جامعه، روزی شاهد این باشیم که  “هر فرد پلیس خود باشد”.
 

مقالات مرتبط :