رقابت در آزمون استخدامی، از نگاهی دیگر
براساس آخرین اطلاعات مرکز آمار، بیشترین میزان بیکاری درگروههای سنی مختلف، با 25.3 درصد، مربوط به جوانهای 20 تا 24 ساله بوده است. در این گروه سنی، مردان با 20.8 درصد و زنان 50.4 درصد، بالاترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص دادهاند.
مرکز آمار ایران همچنین با انتشار نتایج آمارگیری نیروی کار در فصل پاییز سال 93 اعلام کرده است نرخ بیکاری جمعیت 10 ساله و بیشتر، 10.5 درصد بوده که یک درصد نسبت به فصل پیش از آن (تابستان) افزایش داشته است. بر این اساس، نرخ بیکاری در میان مردان 8.7 درصد و در میان زنان 20.3 درصد محاسبه شده است.
حالا در راستای تجمیع و بهینهسازی فرآیند استخدام دستگاههای اجرایی کشور، اولین آزمون استخدامی مشترک فراگیر دستگاههای اجرایی کشور برای استخدام پیمانی در سال 94 در اول خردادماه سال جاری برگزار میشود و بر این اساس، وزارت امور اقتصاد و دارایی، دیوان عدالت اداری، سازمان امور مالیاتی، سازمان پزشکی قانونی، سازمان ثبت احوال، سازمان دامپزشکی، سازمان سنجش و آموزش، سازمان ملی بهرهوری ایران، سازمان هواپیمایی کشوری، مرکز اورژانس تهران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، استانداری خراسان شمالی و برخی از دستگاههای اجرایی این استان و نیز سازمانهای علمی و تحقیقاتی وابسته به نهاد ریاستجمهوری، نیروی انسانی مورد نیاز خود را طبق مفاد قانون مدیریت خدمات کشوری و در چارچوب دستورالعمل نحوه برگزاری امتحان عمومی و تخصصی برای بکارگیری افراد واجد شرایط در دستگاه اجرایی موضوع بخشنامه شماره 200/93/9757 مورخ 19 مهر 93 و سازمان آموزش فنی و حرفهای (تبدیل وضع مربیان حقالتدریسی، موضوع مصوبه شماره 122218/ت50947ه مورخ 17 دی 93 هیأت وزیران) از محل مجوزهای استخدامی اخذ شده از طریق برگزاری آزمون مشترک فراگیر به صورت کتبی توسط سازمان سنجش آموزش کشور (به عنوان مؤسسه مجری) و با نظارت سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور طی مراحل گزینش به صورت پیمانی تأمین خواهند کرد.
سازمانها و نهادهای ذکر شده براساس این آزمون قرار است هفت هزار و 393 نفر را استخدام کنند که با بررسی تفکیکی استخدامی بین زنان، مردان و زنان – مردان در جایگاههای شغلی مورد نیاز این سازمانها، بر اساس آن چه سازمان سنجش منتشر کرده، سهم اختصاصی زنان دو هزار و 392 نفر و سهم اختصاصی مردان حدود چهار هزار و 467 نفر است. برای برخی از مناصب شغلی نیز ترکیبی از زنان و مردان در نظر گرفته شده که مجموع آن، 534 نفر است.
دیوان عدالت اداری از جمله معدود سازمانهایی است که در جذب نیروهای استخدامی طبق لیستی که منتشر شده در همه رشتههای استخدامی زنان و مردان را به صورت تقریباً مساوی میپذیرد. این نهاد در مجموع 72 نفر زن و مرد در شغلهای امور اداری، تقریر نویسی، کارشناس تحلیلگر و برنامهنویس سیستم، کارشناس حقوقی و کارشناس شبکه استخدام میکند.
سازمان پزشکی قانونی نیز در مجموع 46 نفر را استخدام خواهد کرد که در برخی از رشتههای استخدامی فقط زنان را میپذیرد و این، شامل هفت نفر خواهد بود و به همین میزان، از مردان در دیگر مشاغل استفاده خواهد کرد. این سازمان همچنین در برخی از مناصب شغلی نیز ترکیبی از زنان و مردان (32 نفر) را پذیرش خواهد کرد. سازمان پزشکی قانونی در رشتههای پزشکی، پزشک قانونی، پزشک متخصص، کارشناس غذا و دارو نیرو استخدام میکنند.
سازمان ثبت احوال کشور که زیر نظر وزارت کشور فعالیت میکند مانند سازمان دیوان عدالت اداری در پذیرش نیروهای استخدامی ترکیبی از زن و مرد را مورد لحاظ قرار داده و در مناصب شغلی کارشناس امور اداری، امور ثبت احوال، آمار موضوعی، امور پردازش اطلاعاتی ثبت احوال کارشناس برنامهریزی، حقوقی و حسابداری ترکیبی از 37 زن و مرد را پذیرش میکند.
سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور در پذیرش نیروهای استخدامی در مناصب شغلی کارشناس امور اداری، امور معادن، کارتوگراف، کارشناس آزمایشگاه فیزیک، شیمی و مکانیک خاک ، برنامهنویسی سیستم، کارشناس تحلیلگر سیستم، زمینشناسی، کارشناسی ژئوفیزیک، کتابداری، در مجموع 64 نفر را پذیرش خواهد کرد که به تفکیک جنسیت شامل 9 زن، 20 مرد و 35 زن و مرد است.
سازمان سنجش آموزش کشور 21 نفر را طبق مجوز سازمان مدیریت و برنامهریزی پذیرش خواهد کرد که سهم اختصاصی زنان در این پذیرشها صفر است و به تفکیک جنسیت سه مرد و 18 زن و مرد را در مناصب شغلی کارشناسی برنامه و بودجه، حسابداری، کارشناس بررسی اسناد و مدارک، کارشناس امور موضوعی، کارشناس امور آموزشی، کارشناس امور پژوهشی، برنامهنویسی سیستم، کارشناسی تحلیلگر سیستم، کارشناس امور سختافزار رایانه، کارشناس شبکه و مأمور حراست پذیرش میکند.
در سازمانهای علمی و تحقیقاتی وابسته به نهاد ریاست جمهوری، مانند سازمان سنجش، سهم اختصاصی زنان صفر است و در بیشتر مناصب شغلی ترکیبی از زنان و مردان را که شامل 94 نفر میشود، پذیرش میکنند و سهم اختصاصی مردان در این مناصب شغلی شش نفر است. مناصب شغلی چون کارشناس بازرس کار، کارشناسی بررسی عملیات، کارشناسی علوم، کارشناسی فناوری اطلاعات، کارشناسی فنون ، مهندسی برق، پزشک متخصص پرتو درمانی از جمله مناصب شغلی است که در این نهادها پذیرش نیرو صورت میگیرد.
سازمان ملی بهرهوری ایران نیز در مناصب شغلی کارشناس برنامهریزی و بودجه کشوری، کارشناس برنامهریزی و کارشناس تحلیلگر سیستم دوازده نفر را از بین داوطلبان زن و مرد مورد گزینش قرار خواهد داد.
سازمان هواپیمایی کشوری در مجموع 21 نفر را در مناصب حسابداری، پزشکی، خلبانی کارشناسی امور هواپیما، کارشناس شبکه و سختافزار، کارشناس ایمنی زمینی هواپیما، کارشناس عملیاتی فرودگاهی، کارشناس فنی هواپیما و کارشناس مراقبت پرواز مورد پذیرش قرار خواهد داد که تنها یک نفر از آنها از میان زنان انتخاب خواهد شد.
مرکز اوژانس تهران در استخدام نیروی انسانی مورد نیاز خود هیچ سهمی برای زنان در نظر نگرفته و 212 مرد را در مناصب کاردانی فوریتهای پزشکی، کارشناسی فوریتهای پزشکی، مدیریت امداد و سوانح استخدام میکند. در حالی که بسیاری از فارغالتحصیلان در رشتههای مورد نیاز این مناصب شغلی از جمله پرستاری، اتاق عمل، فوریتهای پزشکی، مدیریت عملیات امداد و نجات زنان هستند.
وزارت اقتصاد و دارایی نیز بنا بر اطلاعیهای که در سازمان سنجش آمده، 108 نفر را استخدام خواهد کرد که از این تعداد 48 نفر مرد و 60 نفر ترکیبی از زن و مرد خواهد بود. این افراد در مناصب شغلی کارشناسی برنامه و بودجه، کارشناسی امور شرکتهای دولتی، حسابداری، حسابرسی، کارشناسی روابط بینالمللی، کارشناسی برنامهریزی، کارشناسی تحلیلگر سیستم، کارشناس حقوقی، کارشناس شبکه، کارشناس مطالعات اقتصادی و … بعد از پذیرش در آزمون و طی کردن مراحل مربوطه مشغول به کار خواهند شد.
استان خراسان شمالی با مرکزیت شهر بجنورد با مصوبه ی هیات دولت در سال 1383 از استان خراسان رضوی جدا شده و تبدیل به یک استان مستقل شده است. در حال حاضر استانداری و برخی از اداره های این استان برای تکمیل کادر اداری خود قصد استخدام 95 نفر را دارند که بر اساس آمار تفکیکی، سازمانها و نهادهای مختلف این استان 35 زن و مرد و 60 مرد را استخدام میکنند.
سازمان دامپزشکی کشور نیز 300 نفر را در مناصب شغلی کارشناس امور اداری، کارشناس برنامه بودجه، حسابداری، دامپزشکی، کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دامی، کارشناس بهداشت دام و فرآوردههای دامی، کارشناس امور سختافزار رایانه استخدام خواهد کرد که به تفکیک جنسیت، 212 مرد و 88 زن و مرد استخدام خواهند شد.
همچنین، سازمان امور مالیاتی طبق آنچه اعلام شده، هزار و 463 مرد و 50 زن و مرد را در مناصب شغلی مأمور تشخیص مالیاتی، کارشناس تحلیلگر سیستم، کارشناس امور سختافزار یارانه و کارشناس شبکه پذیرش خواهد کرد.مجموع افرادی که توسط این سازمان در استانهای مختلف بکار گرفته خواهند شد، هزار و 513 نفر است و طبق این آمار، بیشتر مناصب شغلی با محوریت مأمور تشخیص مالیات متعلق به مردان است.
سازمان آموزش و فنی و حرفهای کشور با استخدام چهار هزار و 792 نفر، بیشترین پذیرش نیرو را در این فرآیند استخدامی دارد. این سازمان دو هزار و 416 مرد و دو هزار و 376 زن را در مناصب شغلی مربی آموزش فنی و حرفهای در امور مالی و بازرگانی، کشاورزی، امور دامی، فناوری اطلاعات و رباتیک، جوشکاری ، بازرسی جوش، صنایع چوب، آبزیان و شیلات پذیرش میکند.
با نگاهی گذارا به آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار میتوان نتیجه گرفت که نسبت بیکاری در زنان با وجود افزایش تعداد زنان و دختران دارای تحصیلات عالی در سالهای اخیر، نسبت به مردان بیشتر است. همچنین در طول دهههای اخیر میل به اشتغال و حضور در جامعه به عنوان یکی از جدیترین مسائل و خواستههای زنان مطرح شده و در عین حال بازار کار در ایران – با میل و گرایش نسبی به استخدام مردان – باعث شده که گاه رقابت برای تصاحب یک فرصت شغلی برای زنان سخت شود.
برخی در این میان البته معتقدند به دلیل بالا بودن نرخ بیکاری در بین مردان در ایران و نانآور بودن آنها، اساساً اشتغال زنان باید در درجه دوم اهمیت قرار گیرد و در ابتدا باید فرصتهای شغلی در اختیار مردان قرار داده شود، چنانچه در مجلس نیز در بند 9 طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده به کلیه بخشهای دولتی و غیر دولتی تاکید شده بود که اولویت استخدام به ترتیب با مردان دارای فرزند و سپس مردان متأهل باشد و زنان متاهل و جوانان مجرد در الویت بعدی استخدام قرار داشتند.
با این حال مسلم است که اصل شایستهسالاری در پذیرش استخدامهای رسمی و پیمانی باید بیش از هر چیز مورد توجه قرار گیرد، چراکه توسعه پایدار در هر کشوری بدون مشارکت همهجانبه و همزمان مردان و زنان امکانپذیر نیست.
منبع : ایسنا