رشته های فنی و حرفه ای (رشته های هنرستان)
رشته های فنی و حرفه ای برای انتخاب رشته پایه نهم چه هستند؟ فنی و حرفه ای یکی از شاخه های اصلی است که دانش آموزان پایه نهم می توانند پس از انتخاب رشته دبیرستان وارد آن شوند. به دلیل نیاز اساسی کشور به افراد فنی و متخصص شاخه تحصیلی فنی و حرفه ای پایه گذاری شده و هر ساله متخصصان زیادی از رشته های فنی و حرفه ای فارغ التحصیل شده و وارد بازارکار می شوند.
اساس رشته های فنی و حرفه ای کارهای عملی و کارگاهی است. به عبارتی دانش آموزانی که وارد رشته های فنی و حرفه ای می شوند بیشتر از درس خواندن، کارهای عملی انجام می دهند. بنابراین یک دانش آموز پایه نهم قبل از انتخاب رشته باید دقت کند که اگر علاقه او به کارهای عملی بیشتر از دروس تئوری است، می تواند وارد رشته های فنی و حرفه ای شود.
برای اینکه متوجه شوید به کارهای عملی علاقه دارید یا خیر به این سوالات فکر کنید:
سال های قبل به دروس عملی مانند درس کار و فناوری چقدر علاقه داشتید؟
از انجام کارهایی مثل تعویض لامپ سوخته و تعمیر بعضی از وسایل الکتریکی چقدر لذت می برید؟
چقدر انجام کارهایی مانند رسیدگی به باغچه وگلدان های خانه، سبزی کاری و … را دوست دارید؟
از آشپزی کردن و درست کردن غذاها و دسرهای مختلف لذت می برید؟ دوست دارید در این زمینه حرفه ای شوید؟
به کارهایی هنری مثل خیاطی، طراحی، نقاشی، شمع سازی و … چقدر علاقه دارید؟
و…
شما می توانید برای شناخت بیشتر خود و علایق تان از تست شخصیت شناسی هالند کمک بگیرید.
رشته های فنی و حرفه ای
شاخه فنی و حرفه ای در دبیرستان دارای ۴ گروه صنعت، خدمات، کشاورزی و هنر است که هر گروه شامل تعدادی رشته می باشد:
گروه صنعت: الکترونیک، الکتروتکنیک، مکانیک خودرو، نقشه برداری، متالوژی، ساخت و تولید و …
گروه خدمات: کامپیوتر، حسابداری بازرگانی، کودکیاری، تربیت بدنی، مدیریت خانواده و …
گروه کشاورزی : امور زراعی و دامی، امور دامی، صنایع غذایی، ماشین های کشاورزی و…
گروه هنر: سینما، انیمیشن، نقاشی، گرافیک، طراحی و دوخت و …
افرادی که در انتخاب رشته فنی و حرفه ای را انتخاب می کنند، واحدهای مختلف عملی و تئوری رشته خود را گذرانده و دیپلم فنی دریافت می کنند و می توانند در بسیاری از رشته ها وارد بازارکار شوند. آنها نسبت به بسیاری از فارغ التحصیلان رشته تجربی، ریاضی و انسانی سریع تر می توانند وارد کسب و کار شده و مهارت های خود را عملی به کار بگیرند.
چندین سال پیش تاحدودی جو نامناسبی مبنی بر اینکه فقط دانش آموزان تنبل و درس نخوان وارد رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش می شوند، وجود داشت. اما در حال حاضر اینطور نیست. اگر به واقعیت ها و نیازهای کشور توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که در حال حاضر تعداد بسیاری مهندسین بیکار داریم که توانایی فنی بسیار محدودی دارند و در حال حاضر در جرگه بیکاران هستند!!!
حتی در رشته ای مثل پزشکی که بسیار پرطرفدار است هم شرایط تفاوتی نمی کند. طبق جدیدترین خبر رسمی حدود ۵۰ درصد پزشکان یا بیکارند یا در یک زمینه غیر مرتبط مشغول به کار هستند.
به همین خاطر در سال های اخیر بسیاری از دانش آموزان توانمند وارد رشته فنی و حرفه ای شده اند ودر رشته مورد علاقه خود تحصیل کرده اند.
فراموش نکنید اگر هر فردی ویژگی ها، علایق وتوانمندی های خود را شناسایی کرده و بر مبنای آن رشته خود را انتخاب کند، به احتمال زیاد در آینده فرد موفق تری خواهد بود.
ادامه تحصیل رشته های فنی و حرفه ای
دانش آموزانی که دیپلم فنی و حرفه ای دارند انتخاب های زیادی برای ادامه تحصیل دارند. آنها می توانند در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد و در دانشگاه فنی و حرفه ای، علمی – کاربردی، آزاد، پیام نور و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی و حتی با گذراندن کنکور سراسری ادامه تحصیل دهند.
دانشگاه فنی و حرفه ای یک واحد آموزش عالی است که عمده فعالیت آموزشی آن در حال حاضر در سطح کاردانی است. دوره های تحصیلی دانشگاه فنی و حرفه ای به صورت روزانه و شبانه است. این دانشگاه به صورت تفکیک جنسیتی اقدام به آموزش دانشجو می کند به نحوی که برخی مراکز آن ویژه پسران و برخی نیز مختص دختران است. دارندگان گواهینامه پایان دوره تحصیلات متوسطه نظام جدید (دیپلم) در یکی از شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش می توانند برای ادامه تحصیل وارد این دانشگاه شوند.
دانشگاه علمی کاربردی که با هدف ارتقا دانش افراد و ایجاد مهارتهای لازم برای احراز شغل و حرفه مناسب ایجاد شده است، مکان دیگری است که دارندگان دیپلم فنی و حرفه ای و کاردانش می توانند برای ادامه تحصیل وارد یکی از رشته های این دانشگاه شوند.
دوره های کاردانی پیوسته بدون آزمون دانشگاه آزاد نیز یکی دیگر از انتخاب هایی است که پیش روی دیپلمه های فنی و حرفه ای و کاردانش است.
دارندگان دیپلم فنی و حرفه ای و کاردانش همچنین می توانند در دوره های فراگیر پیام نور (شامل دوره های فراگیر نیمه حضوری چند بخشی(تابان(،دوره های فراگیر غیر حضوری چندبخشی(آزمون محور و رادیو تلویزیونی)، دوره های فراگیر غیر حضوری چند بخشی آزمون الکترونیکی ( مجازی((شرکت کنند.
توجه داشته باشید دارندگان دیپلم فنی و حرفه ای و کاردانش برای شرکت در کنکور سراسری باید مدرک پیش دانشگاهی یا کاردانی داشته باشند.
رشته های فنی و حرفه ای در دانشگاه
افرادی که دارای دیپلم فنی و حرفه ای هستند می توانند وارد دانشگاه فنی وحرفه ای و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی در مقطع کاردانی پیوسته شوند. در برخی از این رشته ها بر اساس آزمون و در تعدادی بر اساس سابقه تحصیلی (معدل دیپلم) – که معمولا در موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی می باشد- دانشجو جذب می شود.
تعدادی از رشته های فنی و حرفه ای در دانشگاه مختص خانم ها و تعدادی فقط برای آقایان و بقیه نیز به صورت مشترک می باشند.
در ادامه برای آشنایی بیشتر، نام رشته های فنی و حرفه ای در دانشگاه فنی وحرفه ای و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی در مقطع کاردانی آورده شده است:
الکترونیک- الکترونیک عمومی، الکترونیک- رادیو و تلویزیون، ارتباطات و فنّاوری اطلاعات (ICT)، برق- الکترونیک و ابزار دقیق، تعمیر و نگهداری تجهیزات پزشکی -آزمایشگاه تشخیص پزشکی، الکتروتکنیک – تأسیسات الکتریکی، الکتروتکنیک- برق صنعتی، برق- قدرت) گرایش توزیع(،برق – قدرت )گرایش پست و انتقال(،برق و تأسیسات)گرایش برق(،نصب و تعمیر آسانسور و پله برقی، تعمیر و نگهداری ماشین های الکتریکی، نرم افزار کامپیوتر، سخت افزار کامپیوتر، فنّاوری اطلاعات و ارتباطات، ساخت و تولید – قالبسازی، ساخت و تولید – ماشین ابزار، نقشه کشی عمومی – نقشه کشی و طراحی صنعتی، طراحی صنعتی، مکانیک خودرو- مکانیک خودرو، مکانیک صنایع – ماشین آلات صنایع، خدمات پس از فروش خودرو، کنترل کیفی خودرو، صنایع فلزی – جوشکاری، صنایع فلزی – صنایع فلزی، تأسیسات – حرارت مرکزی و تهویه مطبوع، تأسیسات – تبرید، گازرسانی، مکانیک- تأسیسات تهویه، تاسیسات – تهویه مطبوع، صنایع چوب و کاغذ – سازه های چوبی، هنرهای چوبی، چاپ – چاپ، ساختمان – کارهای عمومی ساختمان، اجرای ساختمان های بتونی، راهسازی، نگهداری و مرمت ساختمان، حمل و نقل ترافیک شهری، نقشه کشی معماری- معماری، شهرسازی، معماری سنتی، نقشه برداری- نقشه برداری، صنایع شیمیایی – صنایع شیمیایی، شیمی آزمایشگاهی)گرایش آرایشی بهداشتی(،شیمی آزمایشگاهی(گرایش صنعتی(،بهره برداری پالایش گاز، صنایع نساجی- – صنایع نساجی، متالورژی- ریخته گری، متالورژی- مدلسازی، سرامیک- سرامیک صنعتی، معدن- استخراج معدن، فرآوری سنگ (گرایش سنگ تزئینی(،فرآوری سنگ(گرایش سنگ ساختمانی(،ناوبری- ناوبری، الکترونیک و مخابرات دریایی – الکترونیک و مخابرات دریایی، مکانیک موتورهای دریایی – مکانیک موتورهای دریایی، حسابداری بازرگانی- حسابداری، حسابداری(گرایش حسابرسی(،حسابداری (گرایش صنعتی(،حسابداری(گرایش مالی(،حسابداری(گرایش مالیاتی(،تبلیغات و بازاریابی، امور اداری، کودکیاری – مربی کودک، مدیریت خانواده – مدیریت خانواده، طراحی و دوخت – طراحی و دوخت، طراحی پوشاک، تربیت بدنی – تربیت بدنی، گرافیک، گرافیک -گرافیک، انیمیشن، هنرهای تجسمی – نقاشی، علمی – کاربردی طراحی و ساخت طلا و جواهر، فرش دستباف، قلم زنی، اموردامی- تکنولوژی پرورش دام، پرورش طیور، تکنولوژی پرورش طیور، گاوداری صنعتی، مرغداری صنعتی، تکثیر و پرورش آبزیان- آبزیان آب شیرین، پرورش زنبورعسل، امور زراعی و باغی- تکنولوژی تولیدات زراعی، امور زراعی و باغی- تکنولوژی تولیدات باغی ، امور زراعی و باغی- تکنولوژی گیاه پزشکی، تولید و بهره برداری گیاهان دارویی و معطر، تولید نهال، گل و گیاهان زینتی، ماشین های کشاورزی – مکانیک ماشین های کشاورزی، ماشین های کشاورزی – مکانیزاسیون کشاورزی، انتقال و توزیع آب کشاورزی، صنایع غذایی- کنترل کیفیت مواد غذایی، نوازندگی ساز ایرانی، هتلداری