دنیای انیمیشن از دریچه "شکرستان"
اشاره:
شكرستان را ميتوان از مجموعههاي موفق انيميشن دانست كه در چند سال اخير در ايران ساخته و از تلويزيون پخش شده است. جالب اينجاست كه بزرگسالان بيشتر از كودكان و نوجوانان از تماشاي اين مجموعه لذت ميبرند. اين تمايل هم چند دليل دارد؛ اول اينكه ايده اصلي داستانهاي شكرستان، داستانهاي كهن ايراني هستند. داستانهايي كه بزرگترها بيشتر از كودكان با آنها آشنا هستند.
طراحي شخصيتهاي شكرستان كاملا بومي، ايراني و كهن است. اين طراحي در چهره، لباس و فضاي شكرستان ديده ميشود اما مهمتر از همه اينها، انتخاب راوي و دوبلورهايي است كه به جاي شخصيتها صحبت ميكنند. راوي شكرستان، مرتضي احمدي است كه مخاطبان بزرگسال دنيايي از او خاطره دارند. او يكي از قصهگوهاي صاحب سبك ايراني است.
احمدي كه پيشينه تئاتري دارد و سالها در تئاتر پيشپردهخواني ميكرده است، براي اولين بار در انيميشن خارجي “هورتن” روايت ريتميك را تجربه كرد و بعد از استقبال مردم از اين روش، آن را ادامه داد و اكنون همان سبك را در شكرستان نيز ميبينيم. شكرستان، انيميشني كاملا ايراني است كه گروهي حرفهاي با رعايت تمام ظرايف هنري آن را توليد كردهاند. در ادامه گفتگوي شبكه هنر با سيد مسعود صفوي، مدير مركز مطالعات و توليدات انيميشن حوزه هنري و تهيه كننده شكرستان را ميخوانيد؛
آقاي صفوي چرا انيميشن شكرستان موفق شد؟
همكاري و تعاملي كه بين تك تك اعضاي گروه توليد بود موجب شد تا مراحل توليد شكرستان با نظم پيش برود؛ نيروهايي كه در هر كدام از اين رشتهها فعاليت كردند در رشته خود، بهترين بودند كه نتيجه آن توليد بهترين محصول يا ايرانيترين محصول انيميشن شده است.
توليد يك انيميشن خوب، علاوه بر مضمون بومي، نيازمند بودجه و مديريت مناسب و كارآمد است و مطمئنا اگر اين دو فاكتور مهم وجود داشته باشد، انيميشنهاي قوياي در ايران توليد خواهد شد. اما در كنار اين مسئله، مديريت نقش مهم و حياتي دارد كه به واسطه آن، جمعي ميتوانند براي مدتي طولاني در كنار هم كار كنند و نتيجه خوبي را به دست آورند.
شكرستان در بخشهاي مختلف از داستان گرفته تا گرافيك، طراحي كاراكتر، رنگ و حجم انيميت خوب، قابل دفاع و در نوع خود خاص محسوب ميشود. ابتداي كار حدود هشت ماه بر روي حكايتها و ضربالمثلهاي ايراني مطالعه كرديم و مجموعه بزرگي از اطلاعات جمعآوري شد. داستانها توسط يك تيم نوشته شدند و مهدي اسماعيلي فيلمنامه را به نگارش در آورد.
حكايات و ضربالمثلهاي اين انيميشن، لوكيشن و فضايي متفاوت با گذشته دارد و كاملا ارجينال و امروزي هستند و شايد تازه بودن فضاي شكرستان باعث اقبال عمومي به آن شده است.
شكرستان چه زماني وارد شبكه نمايش خانگي ميشود؟ پيشبيني شما از عرضه شكرستان در شبكه نمايش خانگي چيست؟
پس از استقبال مخاطبان از مجموعه تلويزيوني “شكرستان”، مقرر شد براي كساني كه علاقهمند به تماشاي مجدد اين برنامه هستند يا امكان ديدن آن را در ايام نوروز نداشتهاند نسخه ويدئويي آن وارد بازار شود. نسخه اوليه ويدئويي شكرستان به صورت دي وي دي و با كيفيت بسيار مطلوب در اختيار علاقهمندان قرار ميگيردتا محصول ماندگاري براي خانوادهها باشد.
شما هميشه در صحبتهاي خود به اهميت محصولات جانبي انيميشن اشاره داشتهايد. عرضه محصولات جانبي شكرستان به كجا رسيد؟
عرضه محصولات جانبي شكرستان مدتي است كه آغاز شده و دوتن از شخصيتهاي اين مجموعه به صورت عروسك ساخته شده و در اختيار فروشگاهها قرار گرفته كه اتفاقا استقبال خوبي هم از آن به عمل آمده است. اميدواريم در آينده نزديك بتوانيم محصولات جانبي شكرستان را به طور كامل عرضه كنيم و به دست مخاطبان برسانيم.
وضعيت فروش شكرستان به ديگر كشورها به كجا رسيد؟
تاكنون نزديك به 30 قسمت از “شكرستان ” دوبله عربي شده و قرار است بزودي، كل 90 قسمت نيز دوبله شود. تلاش ما اين بوده تا دوبله مجموعه شبيه به نسخه فارسي باشد، به همين دليل موسيقي تيتراژ هم به عربي ترجمه شده و شعر آن روي موسيقي خوانده ميشود.
به نظر من طنزي كه در اين مجموعه موجب خنده مخاطب ميشود، براي ساير كشورها نيز جذاب است، اما بسياري از كمديها فاقد چنين خصلتي هستند، به همين دليل قابليت صدور به كشورهاي ديگر را ندارند؛ اما ” شكرستان” ضمن حفظ ريشه ايراني خود، براي عربها هم جالب و خندهدار خواهد بود. ضمن اينكه كشورهاي اروپايي اين انيميشن را براي نمايش و اكران در سينماهاي اصليشان خريدهاند و تا چند وقت ديگر چهار قسمت از اين مجموعه به صورت يك نسخه سينمايي در فرانسه اكران ميشود.
اين موضوع نشان ميدهد كه خارجيها با داستانهاي ايراني و شخصيتهاي آنها همراه شدهاند. بنابراين ميتوان مجموعهاي مانند شكرستان را در كشورهاي ديگر هم به نمايش گذاشت و اميدوار بود كه انيميشن ايران نيز بزودي جايگاه جهاني خود را پيدا كند. همچنين شكرستان امسال در بازار جشنواره فيلم كن حضور پيدا ميكند و براي اين مجموعه در كن غرفهاي بسيار شكيل آماده شده است.
توليد انيميشن آن هم در سطح كيفي بالايي مثل شكرستان كه به صورت سريالي و براي مخاطب گسترده تلويزيون ساخته ميشود كار پيچيده و پر زحمتي است و نياز به تعداد زيادي نيروي انساني ورزيده و كارآمد دارد. گروه توليد شكرستان چند عضو داشت؟
نزديك به هفتاد نفر درگير ساخت شكرستان هستند. توليد انيميشن بسيار پرزحمت است و حتما بايد به بخشهاي مختلف و جزئيتر تفكيك شود و هر بخش را يك يا چند نفر به عهده بگيرند.
به افراد زيادي نياز داشتيم تا اين همه كار را طبق يك برنامهريزي دقيق انجام دهند، حتي پس از توليد و در مرحله پس از توليد نيز يك گروه حرفهاي از بهترين دوبلورهاي ايران بخش دوبله را انجام دادند. دستكم 20 نفر درگير دوبله اين سريال بودند.
ساخت مجموعهاي مثل شكرستان به خاطر الزامات تكنيكي زيادي كه براي سازندگانش ايجاد ميكند، علاوه بر ذوق و ادراك هنري نياز به امكانات و ابزار ويژهاي هم دارد. آيا به امكانات كافي براي ساخت سريال دسترسي داشتيد؟
بيشتر امكانات هميشه فراهم بوده و نبود امكانات را نبايد بهانهاي كرد براي توليد اثر خوب و با كيفيت. پايه تصويرسازي در طراحي كاراكترها نقش مهمي داشت. در بخش سختافزاري و تكنيكي هم چند دنياي انيميشني را با هم تركيب كرديم؛ دنياي تصويرسازي و گرافيك را با دنياي سه بعدي تلفيق كرديم و از كاتاوت و نقاشي دوبعدي هم بهره گرفتيم. تقريبا مشكلي در زمينه سختافزار و امكانات نداشتيم، از همان امكانات موجود استفاده نموده و سعي كرديم ايدهها را در قالب قابليتهاي فني موجود تعريف كنيم.
از لحاظ تكنيكي چه فاصلهاي ميان شكرستان و سريالهاي انيميشن مشابه آن كه امروزه در دنيا ساخته ميشود، وجود دارد؟
فاصله چنداني وجود ندارد. جايزههاي مختلفي كه شكرستان از گوشه و كنار دنيا دريافت كرد، نشان ميدهد كه اين سريال كيفيتي جهاني و استاندارد دارد.
مركز مطالعات و تحقيقات انيميشن قصد توليد سريال ديگري مشابه شكرستان را ندارد؟
كامبيز درم بخش توليد مجموعه ” دلقكها” را به صورت مجموعههاي پنج تا هفت دقيقهاي در 13 قسمت شروع كرده كه در آن از كاريكاتورهاي خودش ايده گرفته. بزرگمهر حسينپور در حال ساخت يك مجموعه اجتماعي است. پروژه جنگي ” تركشهاي سرگردان” را شروع كردهايم كه داوود اميريان در 26 قسمت آن را نوشته و طنز خيلي گيرا و جذابي دارد.
از ديگر مجموعهها ميتوان به مجموعه ” اونتزنت”اشاره كرد كه داستان يك خانواده پر شر و شور در تهران را روايت ميكند. تقريبا تمام قسمتهاي سريال “ماني و شهر نقاشيهاي سرگردان” در مركز مطالعات و توليدات انيميشن حوزه هنري توليد شده است.
فيلمنامه اين مجموعه توسط علي درخشي نوشته شده و او به اتفاق عباس جلالي يكتا كارگرداني آن را به عهده دارند. شخصيت محوري اين اثر فانتزي كه فضايي شاد و كودكانه و كاراكترهاي دلنشين دارد، كودكي به نام ماني است كه نقاشيهايش زنده ميشود و براي شهر گرفتاري درست ميكند. مدت هر قسمت از اين مجموعه كه نام يكي از شخصيتهاي نقاشي ماني را بر خود دارد، 13 دقيقه است.
انیماتور او به نقاشی ها و مدل های روی صفحه جان می بخشد. او می تواند انیمیشن های سینمایی ، کارتون های تلویزیونی ، تیزرهای تبلیغات، بازی های کامپیوتری و… را بسازد. |
کارشناسی ارشد انیمیشن هدف از رشته تصویر متحرک یا انیمیشن تربیت افرادیست که به عنوان کارگردان فیلمهای تصویر متحرک بتوانند با کمک تخصصهای دیگر به ساختن فیلمهای تصویر متحرک بپردازند. |
گرافیست او بر مینای سفارشی که می گیرد و با تکیه بر هنر خود، پیام یا ایده ای را به کمک تصویر و حروف به مخاطب انتقال می دهد. کار طراحی گرافیک، حیطهها و تخصصهای مختلفی دارد. |