داوری طلاق، در طلاق از جانب زن و طلاق از طرف مرد، الزامی بوده و از شرایط داوران، می توان به تاهل و دارا بودن سن حداقل 30 سال، اشاره نمود. پس از صدور قرار ارجاع به داوری از سوی دادگاه، طرفین، ملزم هستند تا در مهلت زمان یک هفته، داوران خود را معرفی و هزینه آن را واریز کرده و داوران نیز موظف بوده تا در مهلت تعیین شده در قرار دادگاه، نظریه خود را اعلام نمایند.
برای مشاوره داوری طلاق
برای مشاوره داوری طلاق
هرچند، شرع اسلام از طلاق، تحت عنوان مکروه ترین حلال خداوند، نام برده و از انجام آن تا حد امکان، نهی نموده است، اما گاهی، جدایی، تنها راه حل پایان دادن به اختلافات زوجین می باشد. در این شرایط، زوجین یا یکی از آنها، لازم است تا برای دریافت حکم طلاق، به دادگاه مراجعه کند.
یکی از تشریفات رسیدگی به دعوای طلاق، در دادگاه های خانواده، داوری در طلاق می باشد که با هدف ایجاد سازش میان زن و شوهر و منصرف کردن آنها از طلاق، در قانون، پیش بینی شده است. این نوع از داوری، دارای مراحل مخصوص به خود بوده و لازم است تا توسط افراد واجد شرایط و پس از پرداخت هزینه قانونی انجام گیرد.
لذا، در این مقاله، ابتدا به این سوال پاسخ داده که آیا داوری طلاق الزامی است؟ سپس، شرایط، مراحل، مدت زمان و هزینه این نوع از داوری را توضیح داده و در پایان، یک نمونه نظریه داوری طلاق را ارائه خواهیم کرد.
آیا داوری طلاق الزامی است؟
یکی از مفاهیمی که در دعوای طلاق، به عنوان یکی از دعاوی خانواده مطرح می شود، مفهوم داوری طلاق است. داوری در طلاق، از مفهوم داوری در دعاوی حقوقی، به دور نیست و بدین معنا است که دو شخص که دارای سمت قضایی نبوده، با دستور شعبه رسیدگی کننده به دعوای طلاق، با تشکیل جلسه یا جلساتی، برای رفع اختلاف فی مابین زن و شوهر و انصراف آنها از طلاق، تلاش کرده و در نهایت، نظر خود را ضمن یک گزارش، به دادگاه اعلام می نمایند.
از آنجا که ارجاع پرونده به این نوع از داوری ، مستلزم پرداخت هزینه داوری در طلاق بوده و از سوی دیگر، موجب طولانی تر شدن روند رسیدگی به دعوای طلاق، می گردد، بسیاری از اشخاصی که دعوای طلاق آنها به داوری ارجاع گردیده، با این سوال، مواجه می شوند که آیا داوری طلاق الزامی است؟
برای اینکه به این سوال پاسخ دهیم، لازم است تا به قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 مراجعه کنیم. مطابق ماده 27 این قانون:« در کلیه موارد درخواست طلاق، به جز طلاق توافقی، دادگاه باید به منظور ایجاد صلح و سازش، موضوع را به داوری ارجاع کند….»
بنابراین، همانطور که ملاحظه می شود، با توجه به اینکه، قانون گذار، در ماده قانونی فوق، از لفظ «باید» استفاده نموده، در دعاوی طلاق، ارجاع پرونده به داوری داورانی که دارای شرایط قانونی بوده، الزامی می باشد. در رابطه با این ماده، دو نکته، باید مورد توجه قرار گیرد:
حکم الزامی بودن ارجاع پرونده به داوری طلاق، صرفا در مورد طلاق های غیر توافقی، اجرا می شود. با این توضیح که در نظام حقوقی کشور ما، طلاق، بر سه نوع می باشد: طلاق از طرف زن، طلاق از طرف مرد و طلاق توافقی. از آنجا که قانون گذار در ماده 27، از عبارت «به جز طلاق توافقی » استفاده کرده، می توان چنین استنباط کرد که صرفا در طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد، داوری در طلاق، الزامی می باشد.
در مورد طلاق توافقی، مشاوره خانواده بهزیستی، جایگزین داوری طلاق می باشد. توضیح آنکه مطابق ماده 25 قانون حمایت خانواده: « درصورتی که زوجین، متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد…» در حال حاضر، زوجین در طلاق توافقی، باید با مراجعه به سامانه تصمیم طلاق، برای اخذ نوبت مشاوره اقدام کرده و پیش از اقدام برای ثبت دادخواست طلاق توافقی، نظر مشاور خانواده را اخذ نمایند.
حنما بخوانید : مشاوره قبل از طلاق توافقی
شرایط داوری طلاق
قبول مسئولیت و انجام داوری طلاق، مانند سایر نهادهای پیش بینی شده در قوانین مختلف، همچون کارشناسی، مستلزم دارا بودن شرایطی است که افراد، صرفا در صورت داشتن آن شرایط، می توانند برای قبول مسئولیت داوری در طلاق و دریافت هزینه مقرر، اقدام نمایند.
شرایط داوری طلاق، همانند شرایط داور دعاوی حقوقی، در قانون، مشخص شده و در ماده 28 قانون حمایت خانواده و تبصره های آن، توسط قانون گذار، تعیین گردیده است . البته، برخی از این شرایط، دارای استثنائاتی بوده که در ادامه، به توضیح آن ها می پردازیم. شرایط داوری در طلاق، شامل موارد زیر می باشد:
داور طلاق، باید از میان خویشاوندان و بستگان زوجین، انتخاب شود. به این ترتیب که هر یک از زوجین، باید یک نفر از میان اقوام خود را به دادگاه، معرفی کرده تا برای داوری طلاق آنها اقدام نماید. اما این شرط، دارای دو استثنا می باشد:
درصورتی که در میان خویشاوندان زوجین، فرد دارای شرایط قانونی وجود نداشته یا زوجین، به اقوام دارای صلاحیت خود، دسترسی نداشته یا اقوام آنها از پذیرش داوری، امتناع کنند، زوجین می توانند داور خود را از بین افرادی که خویشاوند آنها نمی باشند، انتخاب نمایند.
چنانچه، هر یک از زوجین، ظرف مهلت قانونی، از معرفی داور طلاق، خودداری کرده یا قادر به معرفی داور نباشند، دادگاه، خود، داور دارای شرایط قانونی را تعیین و معرفی خواهد کرد.
داور باید حداقل 30 سال سن داشته باشد.
داور طلاق، لازم است، با مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی، آشنایی داشته باشد.
داور طلاق، باید متاهل باشد و بنابراین، افراد مجرد، واجد شرایط لازم برای داوری در طلاق نمی باشند. البته، این شرط نیز دارای یک استثنا می باشد که در تبصره 1 ماده 28 مقرر شده است. مطابق این تبصره، محارم زوجه، در صورتی که از همسر خود جدا شده یا همسر آنها فوت کرده باشد، می توانند به عنوان داور طلاق، انتخاب شوند.
همانطور که ملاحظه می شود، قانون گذار در قانون حمایت خانواده، از جنسیت داوران و مرد یا زن بودن آنها صحبتی نکرده است؛ لذا، انتخاب و اظهار نظر به عنوان داور طلاق، هم برای مردان و هم برای زنان، امکان پذیر می باشد.
بیشتر بخوانید : شرایط طلاق از طرف زن
مراحل داوری طلاق
مساله دیگری که در رابطه با داوری در طلاق، لازم است تا به بررسی آن بپردازیم، بحث آیین دادرسی و مراحل این نوع از داوری می باشد. مراحل داوری طلاق، در قانون حمایت خانواده و آیین نامه اجرایی آن، مشخص شده است. به موجب قانون و آیین نامه مذکور، داوری در طلاق، شامل مراحل زیر می باشد.
پس از اینکه پرونده طلاق، به شعبه دادگاه خانواده ارجاع گردید، وقت رسیدگی تعیین شده و از طریق سامانه ثنا، به طرفین ابلاغ می گردد. در جلسه دادرسی، قاضی، ابتدا خود سعی کرده تا میان طرفین، سازش برقرار نموده و آنها را از طلاق منصرف سازد.
در صورت عدم انصراف طرفین از تصمیم خود مبنی بر طلاق، قاضی پرونده، قرار ارجاع امر به داوری را صادر کرده ودر آن، مهلت تعیین داور را مشخص نموده و طرفین، موظف هستند تا در این مهلت، اشخاص واجد شرایط خود را به دادگاه، معرفی کنند.
پس از مشخص شدن داوران، واریز هزینه داوری طلاق و قبولی سمت، از سوی داوران معرفی شده، مطابق ماده 14 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده: « داوران، موظفند با تشکیل جلسه یا جلسات متعدد، با حضور زوجین و در صورت امتناع، بدون حضور زوجین یا یکی از آنان، در جهت رفع اختلاف و اصلاح ذات البین تلاش کنند و نتیجه را در مهلت مقرر به دادگاه اعلام نماید.»
چنانچه، نظریه داور طلاق، بر توافق طرفین و انصراف آنها از طلاق باشد، دادگاه، بر اساس این نظریه، اقدام به صدور گزارش اصلاحی خواهد کرد؛ اما در صورتی که نظر داوران، بر اصرار زوجین به طلاق و جدایی باشد، دادگاه، ملزم به تبعیت از نظر داور نبوده و ممکن است، تا زمانی که احتمال می دهد، زوجین از طلاق منصرف شوند، همچنان صدور رای طلاق را به تاخیر بیندازد.
مراحل طلاق
مدت زمان داوری طلاق
از آنجا که در آیین دادرسی و در مراحل مختلف رسیدگی به یک پرونده، تلاش می شود تا از اطاله رسیدگی، تا حد امکان، جلوگیری گردد، لازم است تا مدت ها و مواعد انجام هر یک از اقدامات مربوط به پرونده، همچون مدت زمان طلاق توافقی، توسط قانون گذار، مشخص گردیده تا اقدام مربوطه، در آن مدت، انجام گرفته و از طولانی شدن روند رسیدگی جلوگیری گردد.
در رابطه با مدت زمان داوری طلاق، باید دو مورد را از یکدیگر تفکیک نمود: مدت زمان تعیین داور، از سوی طرفین و مدت زمان ارائه نظریه داوری. مدت زمان این موارد، به ترتیب در مواد 28 قانون حمایت خانواده و 13 آیین نامه اجرایی آن، مشخص شده که در این بخش، به توضیح آن ها می پردازیم.
مدت زمان تعیین داور از سوی طرفین: به موجب ماده 28 قانون حمایت خانواده، طرفین دعوای طلاق، موظف هستند تا ظرف یک هفته از ابلاغ قرار ارجاع به داوری، داوران واجد شرایط خود را تعیین و به دادگاه، معرفی نمایند.
مدت زمان ارائه نظریه داوری: مطابق ماده 13 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده، مدت زمان ارائه نظریه داوری، توسط دادگاه رسیدگی کننده به پرونده طلاق، مشخص می گردد. در این صورت، دادگاه، مهلت معقولی را مشخص کرده و این مهلت را در قرار ارجاع به داوری، قید می نماید. لازم به ذکر است که این مهلت، در صورت ضرورت یا به درخواست داوران، قابل تمدید می باشد.
بیشتر بخوانید : مدت زمان طلاق از طرف زن
هزینه داوری طلاق
یکی از مسائل مهمی که در رابطه با داوری طلاق، مطرح می گردد، بحث هزینه داوری در طلاق می باشد. لذا، در این بخش، قصد داریم به این سوال پاسخ داده که هزینه داوری در طلاق، به چه صورت بوده و حق الزحمه داور طلاق چقدر است؟
در پاسخ به این سوال که هزینه داوری در طلاق چقدر می باشد، باید گفت، از آنجا که مطابق ماده 15 آیین نامه اجرای قانون حمایت خانواده، داور طلاق می تواند بابت انجام داوری، از دادگاه، درخواست حق الزحمه کند، طرفین، در این شرایط، ملزم به پرداخت هزینه داوری در طلاق بوده که در حال حاضر، مبلغ 100 هزار تومان می باشد.
نکته ای که لازم است در رابطه با هزینه داوری طلاق، به آن توجه شود، این مساله بوده که مطابق ماده 5 قانون حمایت خانواده، در صورت عدم تمکن مالی یکی از طرفین، برای پرداخت هزینه داوری، دادگاه، این امکان را داشته که آن طرف را از پرداخت هزینه، معاف نماید.
بیشتر بخوانید : هزینه دادخواست طلاق از طرف زن
نمونه متن نظریه داوری طلاق
در بخش های قبل، در مورد شرایط، مراحل و هزینه داوری در طلاق صحبت کرده و همچنین، گفتیم که مدت زمان این نوع از داوری، به چه صورت می باشد. در این بخش، یک نمونه نظریه داوری طلاق را ارائه کرده و فایل دانلود آن را نیز جهت استفاده خوانندگان محترم، در انتهای همین بخش، قرار خواهیم داد.
نمونه متن نظریه داوری طلاق
ریاست محترم شعبه…….. مجتمع شماره …….. دادگاه خانواده
با سلام
احتراما، در رابطه با پرونده کلاسه …….. ارجاع شده از سوی آن شعبه، موضوع دعوای زوجین، با مشخصات آقای …….. و خانم …….. با خواسته طلاق و ارجاع درخواست داوری، به اینجانبان ……..، پس از انجام امر داوری، نظریه خود را به شرح ذیل، به استحضار می رساند :
نظریه داور
با توجه به آیه 35 سوره مبارکه نساء و و به قصد قربت، مطابق دستور رياست محترم، در جلسات متعدد، سعی بر اصلاح ذات البين نموديم؛ اما از آنجا که زوجین، اصرار بر طلاق و جدایی داشته و حاضر به اصلاح و سازش نشدند و با توجه به اینکه، در رفع شقاق، درنگ جایز نیست، لذا، با رعایت انصاف وعدالت، نظر به عدم امکان ادامه زندگی و صدور حکم طلاق داشته و صدور هر گونه دستور و اقدام مقتضی مورد استدعاست.
برای دانلود نمونه نظریه داوری طلاق، بر روی دکمه “دانلود فایل”، در باکس زیر، کلیک نمایید.
نمونه نظریه داوری طلاق
نویسنده: کارشناس رسمی دادگستری
حجم:180 KB
منبع:کارشناس رسمی دادگستری
سوالات قاضی در دادگاه طلاق
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد داوری طلاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی کارشناس رسمی دادگستری نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی کارشناس رسمی دادگستری به سوالات شما عزیزان پیرامون داوری طلاق پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- آیا داوری طلاق الزامی است؟
داوری طلاق در طلاق از جانب زن و طلاق از طرف مرد الزامی می باشد برای دریافت اطلاعات بیشتر به متن مقاله مراجعه نمایید.
2- شرایط داوری طلاق چیست؟
از شرایط داوران طلاق می توان به تاهل و دارا بودن سن حداقل 30 سال اشاره نمود برای دریافت اطلاعات بیشتر به متن مقاله مراجعه نمایید.
3- مراحل داوری طلاق چیست؟
پس از صدور قرار ارجاع به داوری طرفین ملزم هستند تا در مهلت زمان یک هفته داوران خود را معرفی کرده و داوران نیز موظف بوده تا در مهلت تعیین شده در قرار دادگاه نظریه خود را اعلام نمایند برای دریافت اطلاعات بیشتر به متن مقاله مراجعه نمایید.
برای مشاوره داوری طلاق
برای مشاوره داوری طلاق
