اظهار نظر کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه دریایی در خصوص قرارداد اجاره کشتی و خساراتی که به آن وارد میشود
کشتی ها همواره به عنوان بزرگ ترین نوع حمل نقل شناخته می شوند و می توان از طریق آب های اقیانوسی و دریایی بار های بسیار بزرگ و تعداد زیادی را به وسیله کشتی های باری و تجاری جا به جا کنند. کشتی های باری و تجاری سهمی بیش از نود درصدی در انتقال صادرات و واردات کالا دارد و همین اختلاف بسیار زیاد با سایر روش های حمل و نقل گویای اهمیت این نوع جا به جایی است . تعداد کشتی های باری بزرگ در کشور ها زیاد نیست یا این که این کشتی ها همواره در دسترس نیستند از این رو قوانینی برای تعیین هزینه اجاره کشتی ها در امور بین المللی وضع شده است. از این رو کارشناسانی در این حوزه مشغول اطلاع رسانی و بررسی موضوعات قرار داد اجاره کشتی ها هستند که با نام کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه دریایی و غواصی کار می کنند.
کشتی ها به دلیل فضای بسیار بزرگی که دارند می توانند وسیله مناسبی جهت انتقال و صادرات و یا واردات کالاهای انبوه کنند. به عنوان مثال خودرو ها که وزن زیادی دارند وجاگیر هم هستند در عرشه کشتی های بزرگ می تواند جا به جا شود و از قاره ای به قاره دیگر انتقال پیدا کند . سالانه هزاران خودرو در کشور ما از همین راه وارد می شود . باز هم می شود به نمونه هایی اشاره کرد . نمونه اصلی انتقال بسیار بزرگ در کشتی ها، نفت کش ها هستند. وسیله های غول پیکری که می توانند میلیون ها بشکه نفت را در یک مسیر انتقال دهند و از طرفی به دلیل این که حجم انتقال بسیار بزرگ است این کشتی ها مورد نظارت بسیار زیادی هستند تا جایی که گاها برای حمل و نقل دریایی اسکورت می شوند .اسکورت دریایی که نیروی های دریایی کشور قبلا هم بار ها انجام داده اند . به هرحال کشتی ها بزرگ ترین وسیله حمل و نقل در دنیا هستند و هزینه های ساخت و خرید آن ها بسیار بالاست. از همین رو اجاره کشتی ها امری سوداور است .
این قرار داد های اجاره کشتی می توانند داخلی یا بین المللی باشند و از طریق این قرار داد ها صاحب یا صاحبان کشتی یا شخص مورد اعتماد که وکیل و نماینده آن مالک می باشد، می توانند قرار داد را ثبت کنند.
انواع مختلف قرار داد در اجاره کشتی وجود دارد که کار تخصصی محسوب می شود . بستگی به نوع نیاز شرکت یا دولتی که خواهان اجاره کشتی مورد نظر است میتوان این قرار داد ها را تنظیم کرد . این قرار داد ها می توانند مدت دار و طی بازه زمانی باشند یا صرفا برای یک سفر خاص اجاره شده باشد . گاها حتی می توان از یک سفر رفت و برگشت یا سفر های چند مسیره استفاده کرد و قرار داد را تنظیم کرد.
کشتی های باری و تفریحی و نفت کش ها، به مانند سایر وسایل نقلیه زمینی و هوایی دارای بیمه مشخصی هستند که در آن می توان بار تحت انتقال یا خدمه و مسافران را بیمه کرد . این بیمه ها با توجه به بار کشتی و نوع کشتی و تاسیسات آن تنظیم می شود .
امکان این که اختلافاتی در زمینه نوع قرار داد های اجاره کشتی ها به وجود بیاید زیاد است یا این که یک ظرف قرار داد به تعهدات خود عمل نکرده باشد . در این نوع قرارداد ها کارشناس تخصصی باید به رفع اختلاف و کارشناسی بپردازد. ضمنا امکان این که هر گونه حادثه طبیعی یا خطای انسانی در کشتی در حین اجاره پیش بیاید، وجود دارد. از این رو با توجه به شرایط بیمه و قرارداد باید کارشناسی شود .
اگر در اثر حادثه به تاسیسات و موتور و سیستم های برقی کشتی خساراتی وارد شود هم کارشناس مربوطه یعنی کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات میتواند پاسخگوی سوالات و مشکلات شما باشد.
در اجاره کشتی ها هر گونه حادثه ای که در حین اجاره برای کشتی های پیش بیاید مسولیتش با فرد اجاره کننده است. از این رو بیمه ی کشتی امری واجب می باشد. از جایی که در صورت اتفاق حادثه خسارات وارده بسیار زیاد خواهد بود نوع بیمه کشتی هم با بیمه سایر وسایل متفاوت است
اختلافات دیگری هم در نوع قرار داد ها امکان وقوع دارد . به عنوان مثال شاید اجاره کننده در زمان مقرر اقدام به تحویل کشتی نکند یا اسیب هایی را به کشتی در حین بارگیری یا تخلیه بار انجام دهد . گاها شکایت هایی از این دست پیش می آید که بررسی آن صرفا توسط کارشناس وسائط نقلیه دریایی و غواصی امکان پذیر خواهد بود . در این موارد کارشناس رسمی دادگستری می تواند به تمامی جوانب مشکلات و اختلافات در امور دریایی آگاه باشد . اگر اختلافات بین المللی باشد کارشناسان باید به عنوان نمایندگان طرفین قرار داد به حل و فصل اختلافات و تسهیل شرایط موجود جهت بررسی قرار داد بپردازند.