در میان مشاغل خویش فرما، راننده تاکسی شهرت ویژه ای دارد. شاید به این دلیل که برای خیلی ها آسانتر از آنچه که هست به نظر می رسد یا شاید هم به این دلیل که برای خیلی دیگر که حال و حوصله گشتن به دنبال فرصت های شغلی و آگهی های استخدامی و یا امیدواری برای موفقیت در آن را ندارند، از سر ناچاری تبدیل به اولین گزینه می شود.
البته راننده تاکسی بودن کار هر کسی نیست. صحبت از رانندگی مداوم در خیابانهای پرترافیک شهر است و مواجه شدن با هزار و یک مشکل. مشکلاتی مثل تصادفاتی که شما در آن تقصیری ندارید، کار کردن در آلودگی هوا و آلودگی صوتی، تحمل روزهای سرد زمستان و داغ تابستان، سر و کله زدن با انواع انسانها (افرادی که شما بعضی از آنها را حتی برای یک دقیقه هم تحمل نخواهید کرد)، مشکلات مربوط به پول خرد، استهلاک سرمایه (خودرو)، روزمزد بودن ( به محض نرفتن سر کار درآمدی هم در کار نخواهد بود)و…
طبیعتاً این مشکلات در کلانشهرها به مراتب بیشتر است اما بسیاری از این موارد هم بین همه رانندگان تاکسی در شهرهای مختلف مشترک است. از آنجا که این شغل طرفداران خاص خود را دارد و خیلی ها دنبال ورود به این شغلند بنابراین داشتن اطلاعاتی از دخل و خرج راننده تاکسی برای علاقه مندان مفید خواهد بود. البته به زودی در مقاله دیگری راجع به شرایط و مراحل تاکسیران شدن با شما صحبت خواهیم کرد اما اینجا اجمالاً همینقدر بدانید که برای اینکه یک تاکسیران شوید باید از شرایطی مثلاً شرط سنی، گواهینامه خودروهای عمومی، تاهل، مدرک تحصیلی و… برخوردار باشید، یا اینکه اطلاع داشته باشید افراد بازنشسته و افراد دو‌شغله نمی‌توانند وارد این سیستم شوند و….
به گزارش اقتصاد نیوز، با توجه به اینکه در شهری مثل تهران ظرفیت تاکسی‌ها تکمیل شده است، افرادی که برای تاکسیران شدن در تلاشند و دارای شرایط لازم هستند، می‌توانند یک فروشنده تاکسی پیدا کنند و از آنها خودروی مورد نیاز خود را بخرند. البته این در حالی است که در بسیاری از استان‌ها هنوز ظرفیت بالایی برای ورود تاکسی‌های جدید به خطوط مختلف وجود دارد.
تاکسی‌ها به صورت گردشی، خطی، تلفنی یا بی‌سیم، تاکسی‌های دفاتر خاص (راه آهن، ترمینال و فرودگاه) و ویژه (مختص مراکز خاص) در شهرها موجودند و به شهروندان خدمات‌رسانی می‌کنند.
خودروهای گردشی در همه جای شهر می‌توانند رفت و آمد داشته باشند و در هر مسیری می‌توانند مسافر سوار کنند در صورتی که تاکسی‌های خطی فقط در مسیرهای خاصی که روی شیشه جلو ماشین ثبت شده است می‌توانند خدمات‌دهی کنند.امااین خودروها نمی‌توانند برای انجام سرویس به خارج از شهر بروند، در حالی که تاکسی‌های بی‌سیم علاوه بر مسیرهای درون شهر می‌توانند به سرویس‌های برون‌شهری هم بپردازند.
برخی از رانندگان تاکسی به دلیل بیماری و بالا رفتن سن، از این شغل صرف نظر می‌کنند به همین دلیل می‌توانند با اعلام به سازمان تاکسیرانی و مطرح کردن این شرایط و تعیین فرد باصلاحیت از سازمان تاکسیرانی مجوز گرفته و تاکسی خود را به فردی قابل اعتماد برای کار واگذار کنند و آن را اجاره دهند. در غیر این‌صورت اجاره دادن تاکسی غیرقانونی بوده و واحدهای گشت درصورت مواجه شدن با افرادی که بدون مجوز روی تاکسی شخص دیگری کار می‌کنند، به طور جدی با متخلفان برخورد می‌کنند.
در جدول زیر، لیستی از قیمت بعضی تاکسی‌هایی که برای فروش گذاشته شده‌اند، تهیه شده است
(قیمتها مربوط به اسفند93 است)
| مدل خودرو | مدل | امتیاز | قیمت (تومان) |
| پژو ۴۰۵- زرد | ۱۳۸۸ | خطی(اول تهران‌پارس-آزادی) | ۲۶,۰۰۰,۰۰۰ |
| فولکس کدی | ۲۰۰۸ | ویژه–فرودگاه امام خمینی | ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| پژو ۴۰۵- زرد | ۱۳۹۰ | گردشی | ۳۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| سمند- زرد | ۱۳۸۵ | گردشی | ۱۶,۰۰۰,۰۰۰ |
| پیکان | ۱۳۸۳ | خطی(رسالت–سیدخندان) | ۱۱,۷۰۰,۰۰۰ |
| ون دلیکا | ۱۳۸۶ | خطی(نیایش–شهران) | ۲۳,۰۰۰,۰۰۰ |
| پژو ۴۰۵ | ۱۳۸۶ | خطی(شهریار – قم) | ۲۲,۰۰۰,۰۰۰ |
| پژو ۴۰۵- زرد | ۱۳۸۸ | خطی(هفت‌تیرـآرژانتین) | ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ |
| پراید- سبز | ۱۳۸۴ | خطی(فلکه صادقیه-بهار) | ۱۱,۵۰۰,۰۰۰ |
| پراید- سبز | ۱۳۸۶ | گردشی | ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ |
| تویوتا کرولا | ۲۰۱۳ | فرودگاه | ۱۱۵,۰۰۰,۰۰۰ |
| سمند سیر و سفر | ۱۳۸۶ | فرودگاه امام‌خمینی | ۲۴,۰۰۰,۰۰۰ |
| پژو ۴۰۵ – زرد | ۱۳۹۰ | خطی (سی‌متری نارمک – رسالت) | ۲۴,۰۰۰,۰۰۰ |
| ون غزال | ۲۰۰۷ | جیحون – شمشیری | ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ |
برآورد هزینه های یک تاکسی در تهران
سایت بلدیه در گزارشی که اخیراً منتشر کرده است، با فرض طی مسافتی در حدود 200 کیلومتر در روز برای یک تاکسی، و با درنظر گرفتن متوسط قیمت بنزین و تخمین‌هایی از هزینه‌های جانبی نظیر بیمه‌ی شخص ثالث، تعویض روغن موتور و لاستیک به‌طور دوره‌ای، هزینه‌های تعمیرات، عوارض خودرو و غیره، برآوردی از میزان متوسط مخارج یک تاکسی در سال ارایه کرده است. بر این اساس و با فرض مصرف متوسط 8 تا 10 لیتر بنزین در هر 100 کیلومتر برای یک خودرو، متوسط هزینه‌ی جابجایی هر کیلومتر تاکسی عددی بین 110 تا 120 تومان به دست می‌آید.
این محاسبه نشان می‌دهد هزینه مصرف بنزین حدود 50 تا 55 درصد کل هزینه‌ی جابجایی یک تاکسی برای هر کیلومتر را شامل می‌شود. همچنین، مشاهده می‌شود در بازه‌ی بین 100 تا 500 کیلومتر جابجایی روزانه، به‌طور میانگین به ازای هر 10 کیلومتر طی مسافت 0.3 درصد به سهم بنزین در کل هزینه افزوده می‌شود.
به عبارت دیگر در صورتی که یک تاکسی روزانه 500 کیلومتر در شهر تهران جابجا شود، حدود 60 درصد مخارج او سهم بنزین مصرفی است. اما با توجه به متوسط سرعت خودرو در کلانشهر تهران و تعدد تاکسی‌ها در هر خط، جابجایی 500 کیلومتری یک تاکسی در یک روز آرمانی به نظر می‌رسد و در نظر گرفتن جابجایی بین 100 تا 200 کیلومتری در یک روز برای تاکسی واقع‌بینانه‌تر خواهد بود. همچنین باید یادآور شد هزینه‌های ذکر شد تنها هزینه‌های پرداختنی جاری هستند و هزینه‌ی استهلاک که صورت پرداختنی برای تاکسی ندارد و از سرمایه‌ی صاحب تاکسی در واقع به‌طور پنهان کسر می‌شود در این محاسبه نیامده است.
درآمد خالص متوسط یک تاکسی در تهران
در حال حاضر تاکسی‌های خطوط در تهران در هر سفر 4 مسافر را جابجا می‌کنند. بر این اساس و با توجّه به کرایه متوسط 202 تومانی هر کیلومتر سفر با تاکسی‌های خطی، و نیز در نظر گرفتن هزینه متوسط یک تاکسی برای هر کیلومتر که طبق توضیحات بالا حدود 115 تومان است، مشاهده می‌شود که به‌طور میانگین هر تاکسی برای هر کیلومتر طی مسافت، درآمد خالصی حدود 695 تومان خواهد داشت.
بر این مبنا و با توجّه به کل مسافت طی شده هر تاکسی در ماه، درآمد خالص آن به‌طور ماهانه حدود 3 میلیون و 340 هزار تومان به‌دست خواهد آمد. از طرفی به‌طور متوسط به ازای هر 30 کیلومتر جابجایی اضافی در روز، حدود 510 هزار تومان به درآمد خالص ماهیانه یک تاکسی افزوده می‌شود.
به معنای دیگر و با توجه به متوسط حدود 10 کیلومتری هر خط تاکسیرانی در تهران، اگر هر تاکسی در روز تقریباً 3 بار بیشتر بین ابتدا و انتهای خط مسافر جابجا کند، در ماه درآمد خالص وی حدود 500 هزار تومان افزایش می‌یابد.
بدیهی است این اعداد و ارقام تقریبی است و بسته به منطقه کاری و شرایط خودرو و فصل و … میزان استهلاک تا حدی متفاوت خواهد بود. از این رو می توان گفت که شغل راننده تاکسی برای گروهی می صرفد و برای گروهی دیگر شاید به نوعی دراوردن خرج روزانه، آنهم به سختی باشد.
