درآمد سردفتر اسناد رسمی و شغل سردفتری

بالا بودن درآمد شغل سردفتری اسناد رسمی ، از شایعه تا واقعیت؟
 

اگر از داوطلبان آزمون سردفتری اسناد رسمی بوده و یا به شغل سردفتری علاقه مند باشید، حتما تا به حال این سوال فکر کرده اید که درآمد دفتر اسناد رسمی چقدر است؟ آیا این درآمد به راحتی پاسخگوی حقوق کارکنان دفترخانه ، اجاره بها ، تجهیزات و لوازم مصرفی ، مالیات و سایر هزینه ها هست یا خیر؟ اصلا شایعات مربوط به بالا بودن درآمد دفتر اسناد رسمی تا چه حد واقعیت دارد؟

سابق بر این در مقاله درآمد سردفتر اسناد رسمی چقدر است؟ در این خصوص تا حدی صحبت کرده و از زاویه ای متفاوت به موضوع درآمد دفترخانه ها پرداخته بودیم. در اینجا قصد داریم تا با مرور و بررسی برخی گزارش ها و مصاحبه هایی که تاکنون منتشر شده، به یک جمع بندی کلی برسیم .

میزان درآمد سردفتر اسناد رسمی

یک دفتر اسناد رسمی از لحاظ مالی وابستگی ندارد و مستقل عمل می کند. از این رو، میزان درآمد یک دفتر ثبت اسناد ، تابعی از عملکرد مسئولان آن دفتر است. این درآمد از طریق انجام بخشی از وظایف دولتی نظیر ثبت اسناد ماشین، خانه، مغازه، زمین و… به دست می آید و می تواند زیاد باشد اما به این معنا نیست که همه دفترداران از درآمد بالایی برخوردارند. چرا که بسته به محل استقرار دفتر، میزان مشهور بودن افراد مسئول دفتر، ارتباطات و شبکه سازی آنان و برخی مواردهای دیگر، درآمد آنان در نوسان است.

به عنوان مثال اگر یک سردفتر اسناد رسمی بتواند با ارتباطات خود، ثبت و انتقال اسناد سازمان های دولتی، مخصوصا بانک ها را بر عهده بگیرد، درآمد و امنیت شغلی او تا حد زیادی بالا می رود. اما حتی در این حالت نیز میزان رونق اقتصادی در جامعه و به تبع آن میزان خرید و فروش در بین مردم به شدت بر درآمد سردفتر تاثیرگذار است چرا که در دوران رکود مانند چند سال اخیر، به علت کاهش خرید و فروش و در نتیجه کاهش ثبت اسناد و املاک، میزان درآمد دفاتر نیز کاهش چشمگیری می یابد.

 این در حالی است که عموم مردم فکر می کنند همه دفترداران در هر حالتی درآمد کلان دارند که قطعا اینگونه نیست.

درآمد شغل سردفتری اسناد رسمی در آینه رسانه ها

 برخی سایتها و خبرگزاری ها به بیان درآمد تقریبی سردفتران و میانگین درآمد دفاتر اسناد رسمی پرداخته اند. اگرچه این اعداد و ارقام نمی تواند دقیقا بیانگر درآمد این دفاتر باشد اما تا حد زیادی ابهامات موجود را مرتفع می سازد:

1- در مصاحبه ای که سایت پول نیوز در خرداد 96 با یکی از فعالان حوزه ثبت اسناد و املاک در شهر اصفهان انجام داده، در مورد درآمد دفترخانه اسناد رسمی گفته است:  ” به طور قطع نمی توان گفت که میزان درآمد یک دفتر ثبت اسناد و املاک چقدر است چرا که به عامل های مختلفی بستگی دارد … اما یک دفتر معمولی ثبت اسناد در شهری مانند اصفهان به طور متوسط ماهانه 25 میلیون درآمد دارد و این درآمد در شهرهای دیگر متفاوت است و به نظرم برای شهر تهران همین رقم در حدود 40 الی 50 میلیون است. از هر میزان درآمدی که به دست می آید 15 درصد حق دفتریار، 10 درصد برای کانون سردفتران و دفتریاران است. همچنین علاوه بر حقوقی که باید به کارمندان داده شود معمولا 15 درصد از حق التحریر بین کل کارمندان تقسیم می شود. هر دفتر هزینه های مختلفی از جمله هزینه اجاره، مالیات و حق بیمه کارکنان، تهیه کاغذ و لوازم التحریر و خرید تجهیزاتی مانند کامپیوتر دارد”.

2- مصطفی پور محمدی وزیر دادگستری سال 1392 در همایش ثبت اسناد از درآمد متوسط 8.5 میلیونی برای دفاتر ثبت اسناد در کشور سخن به میان آورد و از کم بودن این درآمد در مقابل حساسیت و مسوولیت بالای آن سخن گفت.

3- اما جدیدترین اظهار نظر در مورد درآمد سردفتران اسناد رسمی به مصاحبه زمستان 96 رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با ایسنا مربوط است. تویسرکانی در این مصاحبه می گوید: متوسط درآمد دفترخانه‌ها در تهران ماهانه ۳۰ میلیون تومان است. اطلاعات درآمد ماهانه دفترخانه‌ها را در تمام کشور به‌روز داریم. اگر دفترخانه‌ای علاوه بر آن چیزی که باید دریافت می‌کرده، دریافتی داشته باشد در صورت شکایت رسیدگی و با شدت با متخلف برخورد می‌شود. در ۹ ماه اخیر ۲۹۰ دفترخانه را مجازات کردیم.

4- در همین حال دشتی اردستانی رییس کانون سردفتران و دفتریاران در مصاحبه با ایلنا ضمن مرور عملکرد سال 95 با بیان اینکه در پایتخت با مازاد دفاتر اسناد رسمی مواجه هستیم، می گوید: در بعضی شهرستانها نیز نظیر شهرستان‌های جیرفت و عنبرآباد با این مشکل مواجهیم و درآمد دفاتر کفاف هزینه‌های دفاتر را نمی‌دهد و سردفتران با مشکل مواجه هستند.

در همین مصاحبه او آمار جالبی از میزان صدور اسناد در کشور ارایه می کند که اندکی دور از انتظار است. از آنجا که این آمار ارتباط مستقیمی با درآمدزایی دفاتر دارد، مرور آن خالی از لطف نیست:
طبق اعلام رییس کانون سردفتران و دفتر یاران، بالاترین میزان صدور اسناد به استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان اختصاص دارد. در این استان‌ها در سال 95 به ترتیب ۲۶۹۲ و ۲۲۶۲ سند به طور میانگین به ازای هر دفترخانه از طریق سامانه ثبت الکترونیک اسناد صادر شده است.

کمترین مقدار میانگین مربوط به استان‌های ایلام، لرستان به ترتیب با مقدار میانگین صدور ۱۴۴۳ و ۱۴۹۳ سند در ۱۲ ماهه از طریق سامانه ثبت الکترونیک اسناد است. میانگین صدور سند الکترونیک ماهانه توسط هر دفتر اسناد رسمی در استان تهران نیز ۱۸۰۶ سند در سال است.

جمع بندی درآمد سردفتر اسناد رسمی

در مجموع می توان گفت که درآمد شغل سردفتری اسناد رسمی رابطه مستقیم با میزان فعالیت دفترخانه ، ارتباطات و تعاملات ایجاد شده دولتی و غیر دولتی، محل استقرار دفترخانه و میزان رونق اقتصادی در جامعه دارد. بنابراین درآمد شغل سردفتری می تواند از درآمد بسیار ناچیز تا درآمدهای کلان و قابل توجه را دربر گیرد.