معرفی شغل جنگل بان

اگر دوست دارید در فضای باز کار کرده و به حفاظت از محیط زیست اهمیت می دهید، این شغل برای شما مناسب است.
 
منابع طبیعی در هر کشوری جزء ثروت ها و دارایی های آن به حساب می آید. جنگل ها و مراتع یکی از مهمترین منابع طبیعی هستند که در حفظ و نگهداری آن باید برنامه ریزی و سپس اقدام کرد. البته متاسفانه در کشورهای در حال توسعه معمولا توجه لازم به این منابع نشده و ارزش آنها در بسیاری مواقع نادیده گرفته می شود. در واقع حفاظت از منابع طبیعی وظیفه همه مردم کشور بوده و باید به صورت فرهنگ بین آنها درآید. ولی در کنار آن در حوزه تخصصی، نیاز به افرادی می باشد که کار حفاظت و نگهداری از جنگل ها و مراتع را بر عهده بگیرند.
 
جنگلبان مسئول نگهداری و محافظت از جنگل ها می باشد. او نقش مهمی را در نگهداری جنگل ها برای آیندگان دارد. جنگل بان با دانش و شناختی که از طبیعت، جنگل ها و مراتع دارد، به کمک روش های مختلف نگهداری و حفاظت آنها را بر عهده دارد.
 
جنگلبان در شرایط آب و هوایی سخت اعم از گرما و سرمای شدید و طاقت فرسای برخی از مناطق باید کار کند. همیشه افرادی هستند که به دنبال سوء استفاده از طبیعت در جهت منافع شخصی خود می باشند (مانند قاچاقچیان چوب). این افراد یکی از بزرگترین خطرات موجود برای جنگل و جنگلبان به حساب می آیند. به طوری که در سال های اخیر چندین جنگلبان به دست این افراد به شهادت رسیده اند. علاوه بر خطر بالا، خطرات طبیعی نیز برای جنگلبان وجود دارد که همه اینها بخشی از سختی های این شغل می باشد.
 
جنگل بان باید فردی مسئول و آگاه از مسایل ایمنی باشد. همچنین باید دارای توانایی خوب جسمی بوده و در حل مسائل و مشکلات توانایی و سرعت عمل داشته باشد. برای این شغل رشته های تحصیلی مرتبط وجود دارد که علاقه مندان می توانند در آنها تحصیل کنند. همچنین انجام کارآموزی و کسب تجربه نیز بسیار لازم و ضروری است.

جنگل بان باید زمان کاری خود را در محیط های بیرونی و در شرایط آب و هوایی مختلف سپری کند. برخی کارها در این شغل خطرناک هستند مانند استفاده از ابزارهای برقی و ماشین آلات سنگین. بنابراین جنگل بان باید لباس های محافظ در حین انجام کارهای خاص بپوشد. ساعت کار در این شغل به صورت تمام وقت است اگرچه در صورت لزوم جنگل بان باید در تعطیلات نیز سرکار برود. البته امکان کار نیمه وقت نیز در این شغل وجود دارد. 
 
در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت های شغلی و میزان درآمد جنگلبان و برخی از جنگلبانان معروف ارائه می شود.

وظایف جنگلبان

نظارت بر درختان و کنترل تراکم آنها در جنگل

بازرسی درختان از نظر ایمنی و مشخص کردن درختانی که باید قطع شوند

تمیز نگه داشتن فضای جنگل

کاشت نهال های جدید

هرس درختان به منظور رشد بهتر آنها

شناسایی درختان بیمار و استفاده از ابزار مناسب برای قطع آنها

حفاظت از جنگل در برابر آفات و بیماریها به خصوص از درختان جوان

حفاظت از جنگل در برابر خطرات آتش سوزی و کمک به نیروهای آتش نشانی در خاموش کردن آتش جنگل

مهارت و دانش مورد نیاز

علاقه فراوان به طبیعت و جنگل

توانایی تحمل شرایط سخت کاری

مسئولیت پذیری

چابکی و توان فیزیکی مناسب

توان انجام کار تیمی و فردی

منظم

مقاوم و توانمند در حل مسائل و تصمیم گیری به موقع

آگاهی از مسائل ایمنی و سلامت

آشنایی با گیاهان مختلف و روش های نگهداری آنها

آشنایی با علم جغرافیا

 تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل

معمولا برای ورود به این شغل نیاز به تحصیلات دانشگاهی خاصی نیست. در بسیاری از موارد استخدام ها از بین افراد دارای دیپلم و حتی زیردیپلم صورت می گیرد. در کشور ما، برخلاف بسیاری از کشورهای پیشرفته، خیلی به این شغل از دید تخصصی نگاه نشده و اهمیت کافی به آن داده نمی شود، به طوری که رشته تخصصی جنگلبانی در دانشگاه های کشور وجود ندارد.

فرصت شغلی و بازارکار جنگل بان

افراد علاقه مند به این شغل می توانند در سازمان های مربوطه مانند سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری و سازمان محیط زیست مشغول به کار شوند.

وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام جنگل بانان بین سال های2010  تا 2020 ، رشد1  درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل14  درصد می باشد.

استرالیا – در بازه زمانی5  سال گذشته میزان استخدام در این شغل رشد منفی26.1  درصدی داشته و پیش بینی می شود در آینده نیز روند کاهشی خواهد داشت.

میزان درآمد جنگل بان

در خصوص میزان درآمد جنگل بانان کشور اطلاعات دقیقی در دسترس نمی باشد. از آنجا که جنگل بانان در بخش های دولتی مشغول به کار می شوند، میزان دریافتی آنها بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری تعیین می شود.

درآمد جنگل بان در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :

آمریکا – متوسط درآمد سالانه در این شغل 23.900 دلار و برای همه مشاغل33.840  دلار در سال2010  بوده است. مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، متوسط درآمد سالیانه جنگل بان 47.000 دلار می باشد.

استرالیا – متوسط درآمد سالانه جنگل بان ها 38.500 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان – متوسط درآمد سالانه در این شغل برای  افراد تازه کار حدود18.000  دلار، افراد با تجربه حدود 27.000 دلار و برای افراد ارشد و ناظر حدود40.000  دلار می باشد.

شخصیت های مناسب این شغل

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

شخصیت های مناسب این شغل بر اساس شخصیت شناسی MBTI :  (برای مشاهده کامل هر تیپ شخصیتی روی آن کلیک کنید)

این تیپ شخصیتی از اطلاعات فنی و تخصصی خوبی برخوردار بوده و به خوبی می تواند با ابزارها و مواد مختلف کار کند. او عاشق هیجان و کارهای نشاط آور است.

این تیپ شخصیتی از مشاغل ملموس لذت می برد. او قدرت مشاهده خوبی داشته و به جزئیات توجه زیادی دارد.

این تیپ شخصیتی از زیبایی شناسی فراوانی برخوردار بوده و دوست دارد کارش همراه با تفریح، استقلال و انعطاف کافی باشد.

این تیپ شخصیتی استفاده از حواس پنجگانه خود در کار را دوست دارد. او به کارهایی که با چیزهای واقعی و حقایق سر و کار دارد، علاقه دارد.

برخی از جنگل بانان معروف ایرانی