کارشناس رسمی دادگستری رشته داروسازی و سم شناسی و تعیین نوع مسمومیت در پرونده های جنایی
امروزه با توجه به افزایش فشارهای روحی وارده به افراد و همچنین افزایش دغدغه های نوجوانان و جوانان، آمار قتل و خودکشی در میان افراد افزایش یافته است که یکی از رایج ترین روش های قتل و علی الخصوص خودکشی استفاده از داروها، مواد مخدر و سموم متفاوت (از جمله سیانور، قرص برنج) می باشد.
در صورت گزارش هر گونه قتل یا خودکشی، پس از بررسی کامل صحنه جرم از سوی مراجع قضایی و یا نیروی انتظامی و نمونه برداری کامل ازمدارک موجود در صحنه جنایت، در صورت مشکوک شدن به مرگ فرد به وسیله سموم یا داروها یا هر گونه مواد مخدر، بعد از ارایه ی نمونه های بیولوژیکی از جمله نمونه خون، ادرارو مایعات بدن مقتول و یا هر نمونه ی غیر بیولوژیکی از جمله سرنگ آلوده، قرص ، سم یا هر نوع اشیا مرتبط با صحنه جرم، کارشناس رسمی دادگستری رشته داروسازی و سم شناسی بررسی های آزمایشگاهی و کارشناسی خود را بر روی نمونه ها انجام داده و نتایج را به مراجع مربوطه ارسال می نماید.
در پرونده هایی که فرد خاطی به هر دلیلی بخواهد جرم مرتکب شده خود را انکار نماید و یا برعکس جرم شخص دیگری را به گردن بگیرد با کمک دانش کارشناس داروسازی و سم شناسی می توان مجرم را شناسایی نمود. برای مثال فرض کنید در یک پرونده قتل، خانمی جهت حمایت از همسر و یا فرزند خود دست به اعتراف دروغین زده و اظهار نماید که مقتول را با خوراندن سمی که به صورت پودر بوده است به قتل رسانده است، کارشناس رسمی دادگستری سم شناسی پس از بررسی های آزمایشگاهی و تعیین نوع سم و چگونگی اثر آن بیان می کند که سم مورد نظر نمی توانسته به صورت پودر باشد و قطعا به صورت مایع وجود دارد ( مرگ با مایع سمی صورت گرفته نه پودر) بنابراین جهت حل پرونده به سوی دیگری سوق داده خواهد شد.
یا دریک پرونده آثاری از وقوع جرم و جنایت، از جمله ضرب و جرح، اثر اسلحه و… وجود نداشته باشد وگمان رود که شخص به مرگ طبیعی فوت کرده است ولی پس از بررسی های نمونه خون، علایم مسمومیت با سم از سوی کارشناس مسئول تایید گردد.
از طرفی دیگر ثابت شده است مقادیر زیادی از خودکشی ها میان افراد ناشی از مصرف داروهای موجود در منزل از جمله بنزودیازپین ( داروی ضدافسردگی)، استامینوفن و … می باشد. از دیدگاه یک کارشناس رسمی دادگستری داروسازی جهت پیشگیری از وقوع چنین حوادثی اولا نگهداری داروهای متعدد و علی الخصوص تاریخ مصرف گذشته در منزل کاریست کاملا اشتباه، و ثانیا پزشکان بایستی در تجویز دارو به بیماران، تعداد و دوز دارو، وضعیت روحی بیمار( مخصوصا بیمارانی که مشکلات روحی و روانی دارند) و تحویل دارو به فرد مطمئن از اطرافیان بیمار دقت نمایند.
یکی دیگراز سمومی که امروزه از نظر امنیتی اهمیت بسیاری پیدا کرده است سم گیاهی بنام رایسین است که به دلیل نداشتن پادزهر یا نشانه های واضح مسمومیت، یک عامل تهدیدی در مسمومیت های جنایی و قتل افراد سیاسی و بیوتروریسم محسوب می شود، و این کارشناس داروسازی و سم شناسی است که بایستی اطلاعات لازم و کافی در رابطه با چگونگی مقابله با چنین سموم خطرناکی را کسب نماید، تا در صورت بروز هر گونه مسائل امنیتی ناشی از این ماده سمی تدابیر امنیتی اندیشیده گردد.
